________________
આજના યુગમાં
૧૦૧ નું જ્ઞાન ન લેવાથી પેલા વિદ્યાથીને મૂર્ખાઈ ભરેલો પ્રશ્ન પૂછે છે એમ કહી બેસાડી દીધું. આવી પરિસ્થિતિ આપણા મેટા ભાગની પાઠશાળાઓમાં પ્રવર્તે છે. વિદ્યાથીઓ પિતાની જિજ્ઞાસા સંતોષવા એક ઠેકાણેથી બીજે ઠેકાણે જાય છે, પણ કોઈ સ્થળે એમને મૂર્ખ ગણી હસી કાઢે છે, તે વળી કોઈ સ્થળે એમને જડ ગણી હાંકી કાઢવામાં આવે છે, તે વળી કોઈ સ્થળે એને નાસ્તિક કહી તિરસ્કારવામાં આવે છે. આના પરિણામે વિદ્યાથીઓ કંટાળી જાય છે, અને ધાર્મિક અભ્યાસમાંથી તેમની શ્રદ્ધા જ ઊડી જાય છે. એટલે પ્રથમ તે આજે પાઠશાળાઓમાં એવા શિક્ષકોની જરૂર છે કે જેમણે ધાર્મિક અભ્યાસ સાથે સંપૂર્ણ વ્યાવહારિક વિજ્ઞાનનું જ્ઞાન પણ લીધેલું હોય, દષ્ટિની વિશાળતા હોય. માત્ર સૂત્રોની ગાથાઓ ગોખાવ્યા કરે એવા શિક્ષકો વર્તમાન કાળે આપણી પાઠશાળામાં નહિ ચાલે, અને એ જ રીતે કેલેજો તેમ જ હાઈસ્કૂલમાં પણ વ્યાવહારિક સાથે આધ્યાત્મિક શિક્ષણ ધરાવનાર શિક્ષકો અને પ્રોફેસરોની પસંદગી કરવામાં આવશે ત્યારે જ વિદ્યાર્થીઓમાં પ્રવર્તતી અશિસ્ત નાબૂદ થશે.
ક્રિયા આપણું આત્મા માટે છે, આપણો આત્મા કિયા માટે નથી, એ આપણે હંમેશા યાદ રાખવાનું છે. જે દરેક કિયા વિવેકપૂર્વક કરવામાં આવતી હોય, તે એવી કિયા કરનારને કોઈ પાપકર્મનું બંધન થતું નથી. દશવૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે કે જે વિવેકથી ચાલે, વિવેકથી ઊભું રહે, વિવેકથી સૂવે, વિવેકપૂર્વક ભજન કરે અને વિવેકપૂર્વક બોલે તે તે પાપકર્મ બાંધતા નથી.
