________________
૧૩૦
ભવનું ભાતું
વાઃ “મુક્ત રીતે શિકાર રમતા મને અટકાવનાર તું છે કે હું કેણું છું તે તું જાણે છે, યુવાન?”
દિલને લાગી જાય એ ઘા કુમારે કર્યોઃ “દેખાવ ઉપરથી તે આપ કઈ ક્ષત્રિયવીર રાજેન્દ્ર લાગે છે, પણ આચરણ પરથી તે તમે કુર શિકારી જણાએ છે. તમારા બાહુમાં તે રક્ષકનું બળ નાચી રહ્યું છે, પણ તમે ભક્ષક બની તેને દુરુપગ કરી રહ્યા છે. નિર્દોષ, નિરપરાધી આનંદકીડા કરતા આ મૃગયુગલને જોઈ તમારા હૃદયમાં કરુણા નથી પ્રગટતી એ જ બતાવે છે કે તમારું હૈયું કેટલું કઠેર છે.'
ઉપદેશ દે રહેવા દે. મેં તારા કરતાં વધારે વર્ષ વીતાવ્યાં છે. પણ નાદાન! તું છે કણ એ તે કહે? તને ખબર નથી કે તે કને પડકાર કર્યો છે? તું અત્યારે કાળના મુખમાં છે એ તને ખબર છે?” કેધથી ધગધગતા શાન્તનુએ ગર્જના કરી અને એના પડઘા જગંલમાં પડ્યા.
“હું કોણ છું એને ઉત્તર તે મારું બાણ આપશે. ક્ષત્રિય કદી આપ વડાઈ કરતા નથી. અને કાળના મુખમાં કોણ છે તે તે આયુધ ચાલશે એટલે જણાશે. પણ આયુધ ચલાવતાં પહેલા વિનવું છું કે તમે ખેંચેલી ધનુષ્યની પણછ શિથિલ કરો અને શિકારને શોખ હોય તો તો બીજે ક્યાંય જાઓ. અઠ્ઠાવીસ ગાઉના વિસ્તારવાળા આ શારંગવનને પ્રાણીઓને તે મેં અભયવચન આપ્યું છે. અહીં નાચતાં કૂદતાં હરણાં મારાં બંધુ છે. મારો દેહ ઢળ્યા પછી જ એમનું નામ કઈ લઈ શકે. - “અભિમાન માટે નહિ પણ તમને ચેતવવા માટે કહું છું