________________
આત્મવિલોપન
૧૧૩ બાળાએ પણ નમ્રતાથી નમન કરી અતિથિસત્કાર કર્યો. નમન કરવાની બાળાની આ રીતમાં જાણે વિનયની ઉત્કૃષ્ટ મર્યાદા હતી.
દાસી યુવાનને અતિથિભવનમાં લઈ ગઈ અને આ બાળા પિતાના ખંડમાં વસ્ત્ર બદલવા ચાલી ગઈ.
આ નિજન વાતાવરણમાં આ બોળાના અસ્તિત્વને વિચાર કરતે યુવાન અતિથિભવનમાં ફરી રહ્યો. ત્યાં પોતાની સખી મને રમા સાથે બાળા આવી પહોંચી. અતિથિગૃહમાં પ્રવેશતાં જ એણે કહ્યું.
“ક્ષમા કરશે. આપના આતિથ્યમાં જરા વિલંબ થયો છે. કારણ કે હું પૂજાનાં વસ્ત્રોમાં હતી. દેવપૂજાને વિધિ પૂર્ણ થયા પહેલાં હું બીજા કાર્યમાં રસ લેતી નથી.” . આભારને ભાર એ ન ઝીલી શક્યો. એણે વચ્ચે જ કહ્યું,
તે તે ક્ષમા મારે જ માગવાની હોય. તમે પૂજાના વસ્ત્રમાં હતાં ત્યાં મેં આવી તમારા કાર્યમાં અંતરાય કર્યો. ક્ષમા માંગ્યા પછી એણે પિતાની જિજ્ઞાસા પ્રગટ કરી :
“મને આશ્ચર્ય તો એ થાય છે કે આવા એકાન્ત અરણ્યમાં આ આશ્રમ કેમ ? અને આ આશ્રમમાં વળી તમારા જેવા રસનિઝરતા આત્માને નિવાસ કેમ? હું પૂછી શકું કે પ્રભાતનાં પુષ્પ જેવા આ દેહના માતાપિતાનું નામ શું?”
યુવાનની પ્રશ્ન પૂછવાની રીત પણ મધુર હતી-ટૂંકી છતાં મર્મભરી. આ રીતથી બાળાના મુખ પર સિમત સ્ફયું. આકાશમાં વીજળી ચમકે અને અદશ્ય થાય તેમ તેની શુભ્ર દાંતની પંક્તિ દેખાઈ અને અદશ્ય થઈ
