________________
|
(જીવનધન)
મહારાજશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી (ચિત્રભાનુજી)ના નિર્વ્યાજ પ્રેમ અને મમતાએ, મને અનધિકારી જનને પણ અધિકારી માની લીધોઃ અને એમની આ ચિંતન કણિકાઓ જે ખરી રીતે, જીવનમાંથી મળેલાં પ્રકાશ, પ્રેમ અને અનુભવનો પરિપાક છે. એના માટે લખવાનો સંદેશ
કહેવરાવ્યો.
આવી કોઈ પ્રવૃત્તિ માટેનો મારો અધિકાર તો મારા ધ્યાનમાં જ હતો; પણ એમનાં શબ્દનું મૂલ્યાંકન પણ ધ્યાન બારું ન હતું. એટલે જાણીજોઈને જ આ અધિકાર ચેષ્ટા આદરી છે, એમ સૌને માની લેવાની વિજ્ઞપ્તિ છે.
મુનિશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી (ચિત્રભાનુજી) નો આ સાહિત્યપ્રયોગ એક પ્રયોગ લેખે ભલે આ રૂપ-આકારને સ્વીકારીને થતો હોય, પણ એમની પાસેનું જીવનધન એટલું બધું ઢળી જતું દેખાય છે, કે એમને પોતાના જીવનપંથમાં એક કે બીજી રીતે એ આપી દીધા વિના ચાલી શકે તેમ જ ન હતું. દરેક મહાજનવાળાની એ ખૂબી છે. એમને એ આગ્યે જ છૂટકો થાય. Abundance of an artist એ ટાગોરનો જ શબ્દ યાદ આવી જાય છે,
અને મુનિશ્રી જીવનની પળેપળની અનુભૂતિને આ ચિંતન કણિકાઓ દ્વારા પ્રગટ કરે છે. ખૂબી એ છે કે એમણે સાધુજીવનની અંતરપ્રવૃત્તિની પ્રક્રિયાને જેટલી મનોહર શૈલીથી વ્યકત કરી છે, તેટલી મનોહર શૈલીથી સંસારની પોતે જોયેલી બહિપ્રવૃત્તિઓ વિશેના અનુભવો વ્યકત કર્યા છે. એમના લખાણમાંથી જ એ સ્પષ્ટ જોઈ શકાય તેમ છે. થોડા ઉદાહરણ જોવા બસ થશે.
* “પશ્ચાત્તાપનાં આંસુ સાર્યા વિના એક પણ સંત ઊર્ધ્વગામી બન્યો હોય તો મને કહેજો.”
હથેળીથી ચંદ્રલોકને સ્પર્શ કરનાર અને પગની એકથી સાગરના તળિયાને ખૂંદનાર માનવી, કદાચ વિશ્વનાં સર્વ તવોને