________________
૩૧૮
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ જોડતા અને મસ્તક જરા નીચું નમાવીને ધીરે ધીરે નમસ્કાર મહામંત્રના નવ પદો તથા ચોવીશ તીર્થકરોને નામે બોલી જતા. જે સ્મરણને આપણે ઉપાસનાની પ્રથમ કે મૂલ ભૂમિકા માનીએ કે જે પ્રમાણે ઘણાએ માનેલી છે, તે તેમની ઉપાસનાની મૂલ ભૂમિકા માતાની છત્રછાયામાં નાનાપણમાં જ રચાયેલી હતી, એમ માનવું સુયોગ્ય છે.
પહેલી માતા અને બીજા સંત, તેમના દ્વારા જે શિક્ષણ પ્રાપ્ત થાય છે, તે મનુષ્યના અંતર પર ઊંડો સંસ્કાર પાડે છે અને તે આગળ જતાં કલ્યાણક થયા વિના રહેતો નથી. આ વસ્તુ નિર્વિવાદ સિદ્ધ થયેલી છે,
એટલે તે શ્રી ધીરજલાલભાઈની બાબતમાં સત્ય નીવડ્યા વિના કેમ રહે?
માતા ધર્મપરાયણ હતા અને તેઓ રોજ સમયની અનુકૂળતા મુજબ એક કે બે સામાયિક કરતા. તે એક જાતની આધ્યાત્મિક ઉપાસના હતી, એટલે તેને સંસ્કાર પણ શ્રી ધીરજલાલભાઈના જીવન પર ઘેર પડ હતા. એક વાર તેમણે માતાને પૂછેલું કે માડી ! તું સામાયિકમાં શું કરે છે?” ત્યારે માતાએ ઉત્તર આપેલે : “બેટા ! હું સામાયિકમાં ભગવાનની ભક્તિ કરું છું, જે આપણે રોજ ભગવાનની ભક્તિ કરતા રહીએ તો સાજા-નરવા રહીએ, આપણી બુદ્ધિ સુધરે અને આપણું ભલું થાય.” ત્યારે શ્રી ધીરજલાલભાઈએ કહેલું “ત્યારે તે હું પણ રોજ ભગવાનની ભક્તિ કરીશ.”
