________________
२६२
ભારતની એક વિલ વિભૂતિ દ-શ્રીપા–પદ્માવતી આરાધના
જૈન ધર્મમાં મુખ્ય આરાધના ચાવીશ જિન, અહંતુ કે તીર્થકરોની છે. તેમાં પ્રથમ તીર્થકર શ્રી ઋષભદેવની, સોળમા તીર્થંકર શ્રી શાન્તિનાથની. બાવીસમા તીર્થકર છ નેમિનાથ કે અરિષ્ટનેમિની, ત્રેવીશમા તીર્થંકર શ્રી પાર્શ્વનાથની અને ચોવીશમાં તીર્થકર શ્રી મહાવીર સ્વામીની આરાધના વિશેષ પ્રમાણમાં થાય છે. આ પાંચમા પણ ત્રેવીશમાં તીર્થકર પુરુષાદાનીય શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રત્યે. આરાધંકાનું વલણ વિશેષ રહે છે. ભારતવર્ષમાં જેટલા તીર્થો અને મંદિર શ્રી પાર્શ્વનાથનાં છે, તેટલાં તીર્થો અને મંદિરે અન્ય કોઈ તીર્થકરનાં નથી.
શ્રી પાર્શ્વનાથની આરાધના શીઘ્ર ફલદાયી થાય છે, એવું એક મંતવ્ય જૈન જનતાના માનસમાં દઢ થયેલું છે તેનું આ પરિણામ છે.
જૈનધર્મમાં તીર્થકરોની આરાધના ઉપરાંત શાસનદેવ અને શાસનદેવીઓની આરાધના પણ પ્રચલિત છે. એ રીતે શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની શાસનદેવી શ્રી પદ્માવતીની આરાધના પ્રચાર પામેલી છે. સામાન્ય માન્યતા એવી છે કે અન્ય સર્વ તીર્થકરો કરતાં શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનના. શાસનદેવ અને શાસનદેવી વધારે જાગતાં છે, એટલે તેમની. આરાધનાથી ઈષ્ટફલની પ્રાપ્તિ અવશ્ય થાય છે અને તે ઘણા ટૂંક સમયમાં થાય છે. આ સંયોગોમાં જૈન જનતા.
