________________
[ ૧૬ ]
સાત વરસના કપરા કાલ
સુખના દિવસે સહેલાઇથી પસાર થઇ જાય છે, તેમાં વિશિષ્ટ જ્ઞાન કે ગુણની જરૂર પડતી નથી; પણ દુઃખના દિવસા પસાર કરવામાં વિશિષ્ટ જ્ઞાન અને ગુણ નેની જરૂર પડે છે. જો વિશિષ્ટ જ્ઞાન ન હેાય તે મનુષ્ય પાતાના મનનું સમાધાન કરી શકતા નથી કે તેને કાબૂમાં રાખી શકતા નથી; અને · મન બગડયું એટલે બધું બગડયું ’ એ ન્યાયે તેની પરિસ્થિતિ અત્યંત ખગડી જાય છે. અહીં ગુણુ શબ્દથી ધૈર્ય કે સહનશીલતા સમજવાની છે. જે મનુષ્યમાં ધૈર્ય કે સહનશીલતાના ગુણ કેળવાયેા ન હોય તા તે દુઃખના ભારથી તૂટી પડે છે અને તેના અંજામ ઘણા કરુણ આવે છે.
શ્રી ધીરજલાલભાઇ તા વિશિષ્ટ જ્ઞાની હતા અને ‘સુખ સમયમાં છકી નવ જવું, દુઃખમાં ન હિમ્મત હારવી’ એ સિદ્ધાંતને વરેલા હતા, એટલે તેઓ હિમ્મત હાર્યો નહિ.
