________________
૧૫
શ્રી ધીરજલાલ શાહ થઈ દોલતાબાદ પહોંચ્યા હતા, તેને પ્રસિદ્ધ કિલે જે હતો, ત્યાંથી ઈલુરાનાં ગુફામંદિરે જઈ પગ રસ્તે ચાલતાં અજન્તાની ગુફાઓ આગળ પહોંચ્યા હતા અને તેનું નિરીક્ષણ કરતાં અત્યંત આનંદ અનુભવ્યો હતો. ત્યાંથી ખંડવા, ડેકારેશ્વર અને મોટા વગેરે સ્થળે થઈ તેઓ અમદાવાદ પાછા ફર્યા હતા. કુલ ૨૦ દિવસને આ પ્રવાસ અત્યંત સંસ્મરણીય બન્યું હતું. તેનું વર્ણન તેમણે “કુદરત અને કલાધામમાં વીશ દિવસ” નામના તેમના ગ્રંથમાં કરેલું છે. તેમાંનું “નર્મદાનાં નીર પરનું એક પ્રકરણ અહીં રજૂ કરું છું, જે શ્રી ધીરજલાલભાઈની પ્રવાસપ્રિયતા તથા તેમની સૂમ નિરીક્ષણશક્તિનો પૂરે પૂરો ખ્યાલ આપી જશે. નર્મદાનાં નીર પર
અહીંથી આગળ વધતાં રમતીઆળ નર્મદાનું ભવ્ય દશ્ય નજરે પડયું. પટ વિશાળ થયે. તેના કિનારાના લાલ ખડકે દૂર, ગયા. પાણી પર પડતા સૂર્યને પ્રકાશ એક લીસોટા જેવો જણાવા લાગે. | નદીનાં નીલવર્ણ પાણી તરફથી એની તરફ આગળ વધતાં તમણો મા saોતિમાની પ્રાર્થને સફળ થઈ હોય તેમ લાગતું હતું. થોડીવારમાં બહુરૂપીની જેમ નર્મદા વરૂપ બદલવા લાગી. પાણીનાં ઉંડાણનું ઠેકાણું નહિ. કોઈ સ્થળે તેનું પાણી બે વાંસ જેટલું ઊંડું, તે કઈ રથળે કેડસમાણું પણ જ્યાં એ કેડ–સમાણું પાણી છે, ત્યાં વેગ
