________________
- ૧૪૦
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ રચી છે, તે પાઠકોના ધ્યાનમાં બરાબર આવી ગઈ હશે. છતાં નીચેના સ્તંભ પર નજર નાખવાથી તે વધારે સ્પષ્ટ થશે.
યેગીને, નેકીવાલા પાસ, પાસ પ્રિયા નહિ. નહિ દેહ તણાં.
હવે તેનું અંતલાંપિકા સ્વરૂપ જોઈએ. કાવ્યની પ્રથમ પંક્તિમાં અમૃતલાલ એવો શબ્દ છે, તે વ્યક્તિવિશેષને સૂચવનારો છે. તેની બીજી પંક્તિમાં “મૂલી” શબ્દ છે, તે તેમની પત્નીનું નામ છે. ત્રીજી પંક્તિમાં રસિક, ચંદ્ર અને
ત્યના શબ્દ આવે છે, તે તેમની સંતતિને અનુક્રમ સૂચવે છે. રસિક એટલે રસિકલાલ, ચંદ્ર એટલે ચંદ્રકાન્ત અને સ્ના એ પૂરું નામ છે. ચોથી પંક્તિ અરુણ નામે આવે છે; તે તેમની ચોથી સંતતિનું નામ છે. અરુણ એટલે અરુણકુમાર. પાંચમી પંક્તિમાં વસંત શબ્દ આવે છે, તે રસિકલાલના પત્નીનું નામ છે. એ જ પંક્તિમાં મૃદુ શબ્દ આવે છે, તે એમની પુત્રી મૃદુલાનો સૂચક છે અને છઠ્ઠી પંક્તિમાં જય શબ્દ આવે છે, તે તેમની બીજી પુત્રી જયા કે શ્યલક્ષ્મીનો સૂચક છે.
શ્રી ધીરજલાલભાઈ આ વ્યક્તિના પરિચયમાં આવ્યા, ત્યારે તેમના કુટુંબમાં જેટલી વ્યક્તિઓ હતી, તે બધી જ વ્યક્તિઓનાં નામોને આમાં સમાવેશ કરી દીધેલ છે. આને આપણે કાવ્યરચનાની અદભુત શક્તિ કહેવી કે નહિ, તેને પાઠકો વિચાર કરે.