________________
૧૩૬
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ “જેના અંતરમાં સમતા અને સંયમ છે, જે દાન અને સુવિવેકને આશ્રય લે છે અને જે પોતાના વચનની ટેક રાખે છે, એટલે કે લીધેલી પ્રતિજ્ઞા બરાબર પાળે છે, તેને શિવ સદા સહાય કરે છે.”
* મહાદેવ–મદન મહા અરિ મોટકે, હાર્યો જિણપરતાપ;
દેવ અહો સહુથી વડે, વસુધા કેરો બાપ. “મદન એટલે કામદેવ. તે આ જગતના સર્વ સાધકે માટે મેટે અરિ–શત્રુ ગણાય છે. તે જેના પ્રતાપે હારી ગયે અને જે આખી દુનિયાને પિતા છે, તે આ જગતને સહુથી મેટે દેવ છે, અર્થાત્ મહાદેવ છે. આમાં નામ અનુસાર વિષયનું વર્ણન છે.
એક વાર તેમને સહુની હસાહસ વચ્ચે “સાવરણી” શબ્દ આપવામાં આવ્યું હતું. તેની તેમને બહિર્લીપિકા બનાવવાની હતી. આમાં ણ ને બદલે ન લેવાની છૂટ હોય છે. તેમણે થોડી જ વારમાં તેની રચના નીચે પ્રમાણે કરી હતી. સાવરણી(ની)-સાગર ઉલટો હે સખી, વમળ લખ ઘેરાય;
રજની પણ રૂઠી દિસે, નીકળી જીવડો જાય. એક વિરહિણી સ્ત્રી પોતાની સખીને કહે છે કે હું સખી! આજે તો સાગર ઉમટયો છે અને તેમાં લાખો વમળો ઘેરાઈ રહ્યાં છે અર્થાત્ ભારે ભરતી આવી રહી છે. આજે રાત પણ રૂઠી છે, તેથી મારે જીવ નીકળી જાય
તેમને બહિલા
આમ ણ ને
છેતેમણે