________________
તત્ત્વવિચાર અને અભિવાદના
ફેંકવામાં આવ્યો. તેથી ૭૫,૦૦૦ માણસને અર્ધા કલાકમાં સંહાર થયે. આ ઉપરાંત હજાર માણસોને દાહ ઉત્પન્ન થયો જેની પીડાથી અત્યારે પણ તેઓ રિબાઈ રહ્યાં છે. બૅબ પડતાં જ ધરતીકંપ જેવો ધડાકે થયા અને તેની ધ્રુજારીથી લાખ મકાને તારાજ થઈ ગયાં. આખુંયે શહેર હિરોશિમા ભમીભૂત થઈ ગયું. આ અણુબોમ્બ ફાટતાં તેમાંથી જે આગને ગાળો નીકળે છે તે ૪૦,૦૦૦ ફૂટ ઊંચે જાય છે, તેથી જ બોબ ફેકનાર વિમાનીને સૂચના આપવામાં આવી હતી કે તે ફેંક્યા પછી તે પાછું વાળીને જુએ નહિ અને તરત જ ત્યાંથી પલાયન થઈ જાય. જો તેમાં જરા પણ વિલંબ થાય તે વિમાન અને બોમ્બ ફેંકનાર જ આ આગના ગાળામાં ભસ્મીભૂત થઈ જાય. આ બેબની વિનાશક અસર આટલેથી જ અટકી નથી. તેમાંથી રેડિ-ઍકિટવ-કિરણોત્સર્ગી રજકણે નીકળ્યાં. તેની ભાવિ પ્રજા પર જે વિનાશકારી અસર થઈ તે જુદી.
જે માણસે આ બોમ્બ ફેંક્યો તે ઈથરલીને તેના પરિણામની કલ્પના નહોતી, પરંતુ જ્યારે તેણે તેનાં ભયંકર પરિણામે જાણ્યા ત્યારે તે કંપી ઊડ્યો અને તેણે ઘણાં નિવેદન બહાર પાડી, જગતને ચેતવણી આપી કે માનવજાતને બચવું હોય તો અણુબ બનાવતાં અટકે. તેનાં નિવેદને વાસ્તવિક્તાથી ભરપૂર હતાં. અમેરિકન સરકારે માનસશાસ્ત્રના નિષ્ણાતને બોલાવીને ઈથરલીના માનસની ચિકિત્સા કરાવી. આ માનસશાસ્ત્રીઓએ જાહેર કર્યું કે ઈથરલી ગાંડ થઈ ગયો છે અને ઈથરલીને ગાંડાની હોસ્પિટલમાં ધકેલી દેવામાં આવ્યો ! ઈથરલીને પિતાના કૃત્ય માટે આટલો પસ્તાવો થયા, પરંતુ અમેરિકાના તે વખતના પ્રમુખ ટ્રમેન જેમણે આ બમ્બના ઉપયોગની આજ્ઞા આપી તેમને તે માટે જરા પણ પસ્તાવો થયો હોવાનું જાણ્યું નથી. આ આજ્ઞા આપવામાં તેમના મનમાં કાંઈ નિતિક મને મંથન થયું છે તેમ પણ જાણ્યું નથી. બન્ડ રસેલે લખ્યું છે કે જેને પોતાના કૃત્ય માટે પસ્તાવો થયા તે ઈથરલી દુનિયા સમક્ષ ગાંડો ઠર્યો, અને જેને પોતાના કૃત્ય માટે જરા પણ પસ્તાવો થે નથી તે મેન ગાંડ ગણાતા નથી !
હિરોશિમા પર ફેંકાયેલ બેબે જે વિનાશ સર્જ્યો તે બોમ્બ તે અત્યારના બેના પ્રમાણમાં ઘણે જ ના ગણાય. તે બેબની એકસપ્લોઝિવ કેપેસિટી ૨૦,૦૦૦ T. N. T.ની હતી. ૧૯૪૫માં આ બોમ્બ ફેંકાયો ત્યારે એક અમેરિકા દેશ જ તે બનાવી જાણતો હતો. મૂળ શરૂઆત જર્મનીએ કરેલી. ૧૯૩થી જર્મનીએ આ બમ્બ બનાવવાની શરૂઆત કરી. ત્યારબાદ અમેરિકાએ