________________
વિસર્જન નહિ, સર્જન
અગ્નિનાં બે સ્વરૂપ છે: જ્વાળા અને જ્યોતિ. વિચારના પણ બે પ્રવાહ છે:નિષેધાત્મક અને વિધેયાત્મક . નિષેધમાં ઇર્ષા છે; વિધેયમાં પ્રેરણા.
ઇર્ષાની જવાળા માણસના સ્વત્વને બાળી નાખે છે, જયારે પ્રેરણાનો જયોતિ તિમિરમાં તેજ પાથરે છે.
અકબરે એક લીટી દોરી અને સભામાં જાહેર કર્યું. “અડયા કે ભૂલ્યા વિના, આ લીટીને કોઇ નાની કરી શકશો?”
કે
સભાજનો વિચારમાં પડયા. ભૂસ્યા વિના લીટી નાની થાય જ કેમ ? વિસર્જનની પદ્ધતિથી ટેવાયેલ માનસ કોઇકને નાનો બનાવ્યા વિના પોતે મોટું બની શકે છે એ વિચારી જ શકતું નથી. સૌ ચૂપ રહ્યા. ત્યાં બીરબલ ઊભો થયો. એણે અકબરને નમન કર્યું અને પાટિયા પાસે જઇ પેલી લીટીની બાજુમાં જ એક મોટી લીટી દોરી.
સભા સ્તબ્ધ થઈ ગઈ. આ લીટી આગળ અકબરની લીટી વામણી લાગતી હતી..
સફળતા બીજાને પાડવામાં નહિ, પોતાને ઊભો કરવામાં છે.
૨૦
