________________
: ૯૪ :
અતૃપ્ત ઈચ્છા
સાચું સુખ મેળવવા માટે મન, વચન, અને કાયા એ ત્રણ મહાન અને અદ્ભુત સાધના છે. સુખનું સાધન જગતમાં કયાંય શોધવાની જરૂર નથી, એ તે આપણી પાસે જ છે. મન, વચન અને કાયાને વિવેક પૂર્વક ઉપયાગ કરવામાં આવે તે એ દ્વારા અદ્ભુત સાચુ' સુખ પામી શકાય, ને એને વિવેક વિહેાણા દુરુપયેાગ થાય તો આપણા જ હાથે દુ:ખના ડુંગરા ખડકાઈ જાય. આટલા વર્ષોને અંતે પણ માણસ સુખ મેળવી શકયા નથી. એનું કારણ એ જ છે કે સંપત્તિમાં અને વિપત્તિમાં મન, વચન ને કાયાના ચેાગના સુમેળ રાખી શકા નથી, સુખમાં ઉન્મત્ત બન્યા ને દુઃખમાં મુંઝાઈ ગયા. આ દ્વિધા વૃત્તિને લીધે જ માણસનું જીવન સુખ વહેણું ને અસમતાલ બન્યું છે. સુખ મેળવવા ઈચ્છતા પ્રાથમિક સાધકે સંપત્તિમાં ખૂબ ઉત્સાહમાં આવી ઘેલા ન બનવું તે વિપત્તિમાં ગભરાઈને ક બ્યહીન કે વિવેકહીન ન બનવું. પણ તેને અડગ ને અડાલ રહી સામના કરવા. દુ:ખ એ પણ ઉજજવળ જીવન– વસ્ત્રની એક કાળી કિનાર છે. જીવનનું એક પડખું' છે, એમ માની જીવનમાં સમતાલપણું જાળવવું જોઇએ. જીવનમાં વિચારણાપૂર્વક સમતાલપણું જળવાય તે જ મનુષ્ય સુખી થઈ શકે.
પણ કમભાગ્યે માણસની સુખની ઈચ્છા મૃગજળ જેવી છે. મૃગ જેમ ઉનાળાના દિવસેામાં ધગધગતા તાપમાં પાણી પીવા માટે વલખાં મારે છે, અને મૃગજળ જોઈ એને મેળવવા દોડે છે. છતાં પાણીનું એક બિન્દુ પણું મેળવી શકતું નથી, તેમ માણસ પણ જગતમાં ધનિક માણુસનું માત્ર બાહ્ય
જીવન અને દુન