Page Text
________________
૧૩૨
આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું ?
અંતર્મુખ સાધના દ્વારા જ્યારે અનુભૂતિમાં પરિણમે ત્યારે પારમાર્થિક સમ્યગ્દર્શન લાધે.
શ્રદ્ધા આપ્તજનના વચનના આધારે પાંગરી શકે, પણ ‘દર્શન’ તો પોતાની સગી આંખે જોયા વિના કેમ સંભવે? ને સૌથી અધિક પ્રતીતિકર નજર જોયેલું જ બને છે ને? સાંભળેલી વાત, નજરે દીઠેલી ઘટના જેટલી પ્રતીતિકર થોડી જ બને? એટલે આત્મતત્ત્વના સાક્ષાત્ દર્શન દ્વારા નહિ પણ આપ્તવચન કે શાસ્ત્રોના આધારે કે વિચાર-વિમર્શ કર્યા પછી બુદ્ધિ વડે તત્ત્વાર્થનો સ્વીકાર થતો હોય ત્યાં સુધી આપણે પારમાર્થિક સમ્યગ્દર્શનનો સ્પર્શ પામ્યા છીએ એમ ન કહી શકાય. સમ્યગ્દર્શન એ જાત-અનુભવમાંથી જન્મતી, સ્વપરના ભેદની—દેહ અને આત્માના ભેદની—પ્રતીતિ છે; જેની ઉપલબ્ધિ થતાં અચાનક એક નવું જ જગત દૃષ્ટિ સમક્ષ છતું થાય છે, પૂર્વનાં સર્વ મૂલ્યાંકનો બદલાઈ જાય છે, અને વિશ્વના સર્વ જીવો પ્રત્યે અંતરમાં આત્મીયતાનો ભાવ ઉદય પામે છે. . માનવ-મને ઊભી કરેલી કુટુંબ, ગામ, દેશ, રંગ, નાત, જાત કે મત-પંથસંપ્રદાયની દીવાલો એ ભાવને રુંધી શકતી નથી.
પારમાર્થિક સમ્યગ્દર્શનનું આ સાચું ચિત્ર આપણાં આરાધક વર્તુળો સમક્ષ રહે અને તેની પ્રાપ્તિ અને શુદ્ધિ જ આપણી ધર્મારાધનાનું લક્ષ્ય બને તો સંઘના વિવિધ ફિરકાઓ અને તે ફિરકાઓના વિભિન્ન જૂથો સમુદાયો અને સંપ્રદાયો—વચ્ચે પરસ્પર વાત્સલ્ય, પ્રેમ, સૌજન્ય, સહાનુભૂતિ, મૈત્રી, ઉદારતા અને સહિષ્ણુતાનું વાતાવરણ સ્વયં સર્જાય. આનાથી વિપરીત પરિસ્થિતિ આજે જૈન સંઘમાં નજરે ચડતી હોય તો આપણા માટે એ વસ્તુ આંખ ખોલનારી બનવી જોઇએ.
ધર્મપ્રવૃત્તિની વિપુલતા કે આત્મસંપત્તી વૃદ્ધિ ?
કોઈ મોટા ઔદ્યોગિક કારખાનાની મુલાકાત લેશો તો એનો ‘ક્વોલિટી કંટ્રોલ’—ગુણવત્તા-નિયમન વિભાગ તમારું ધ્યાન ખેંચશે. થોડે થોડે અંતરે કોઈક ને કોઈક વ્યક્તિ ઉત્પન્ન થતા માલના થોડાક નમૂના લેતી દેખાશે. એ પછી, એ નમૂનાઓને, ચોક્કસ ‘ધોરણ’ને નજર સમક્ષ રાખીને, કાળજીપૂર્વક તપાસવામાં આવે છે અને નમૂનો નિયત કરેલ ‘ધોરણ’ મુજબનો ન હોય તો તે નમૂનો જેમાંથી લેવાયેલો હોય તે જથ્થાનો
| SR No. | 005904 |
| Book Title | Aapne Aatmnirikshan Karishu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarendravijay |
| Publisher | Aatmjyot Prakashan |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 192 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |