________________
લૂટ કરતા સૈનિકા મહાનામના ઘેર પહોંચી ન જાય. એ મારી પાસે ગુરુદક્ષિણા માગવા આવ્યા છે. મારા શિષ્ય તરીકે ધમ છે કે એમનું ગૃહઅભય અને સુરક્ષિત રહેવું જોઈ એ. આ કપિલ વસ્તુ પર મારું પ્રાચીન વેર છે. એમના અભિમાનના ચૂરેચૂરા કરવાને અવસર આજ ધણા વર્ષે આવ્યા છે. પણ એ વેરના અગ્નિમાં આ મહાનામનું ગૃહ હામાઈ ન જાય તે બરાબર ધ્યાનમાં રાખજો.'
કરુણા ભર્યો હાથ ઊંચા કરતાં મહાનામે કહ્યું : ‘ ઊભા રહેા ! હું એવા સ્વાથી નથી કે મારી જાતની જ રક્ષા માગું, હું તે આખી નગરી માટે અભય માગું છું.'
•
‘ગુરુદેવ, આવેા આગ્રહ ન કરે. જે આગમાં હું મળી રહ્યો છું, તે આગ હારા ઉપદેશાની ષ્ટિથી પણ શમે તેમ નથી. એ સર્વસ્વને ખાળીને જ જપશે !'
વિઠૂડભ ભૂકપની જેમ ગર્જ્યો.
*
મારે ખાતર માની જા! આ કત્લેઆમ મારાથી જોવાતી નથી. ખમૈયા કર ભાઈ ! ’
(
આજ તો આગલી પાછલી બધી વાતાનું સાટુ વાળવું છે. હા, પણ એક વાત કરુ. ખાલ્યકાળમાં જોયેલી તમારી જળક્રીડા મને યાદ આવે છે, તે તમે આ તળાવમાં જેટલી વાર ડૂબકી મારીને રહેા, તેટલી વાર કત્લેઆમ ખધ કરુ. જેએ નાસી જવા માગતા હોય તેમને નાસવા દઉં' ! '
,
(
સારું, એટલું તેા એટલું કર ! જેટલા રક્તપાત એ થાય, તેટલું સારું.' મહાનામે કહ્યું.
મહાનામની વૃદ્ધ આંખમાં કાઈ ભુંબ્ય સ્મૃતિનું તેજ ચમકયું. એમની સ્મૃતિના પડદા પર સંત–વાણીના અક્ષરે તેજોમય બની ઉપસવા લાગ્યાં. એ યાદ કરવા લાગ્યા : · સરિતા, જળથી તરસ્યાની
૧૮ ]