________________
ખોરાક માગ. અભયવ્રતવાળો હિંસા કઈ રીતે કરી શકે? નિર્દોષને ભય ઉત્પન્ન કરવો એ તે વ્રતભંગ કહેવાય.”
“રાજન ! માંસ એ અમારે ખેરાક છે, અને એ. પણ વાસી નહિ તાજું માંસ. વ્રત પાળવું કે તોડવું તે તમે જાણો. હું તો મારા પેટ માટે માંસ માંગું છું. અને ખરું કહું તે રાજન! ધર્મ વાતથી નથી પળાતે. વર્તનથી પળાય છે!. બીજાનું નહિ તે તમારું માંસ આપે. પણ આપે, માંસ આપ્યા વિના તે નહિ જ ચાલે!” નફટાઈન શીખરે બેસી બાજે કહી જ નાખ્યું.
વાદળીઓ ચારે બાજુથી ધસી રહી હતી. વાતાવરણની ગંભીરતા સૂર્ય સમજી ગયો. આ દશ્યને જોવાની હિંમત ખાઈ બેઠેલે સુર્ય વાદળામાં સંપૂર્ણ સંતાઈ ગયે. | મેઘરથની આજ્ઞા થતાં ધર્મમંદિરમાં કટે ગોઠવાઈ ગયે. એક પલ્લામાં પારેવું હતું. બીજા પલ્લામાં શ્રી મેઘરથ પિતાની જાંઘમાંથી કાપી કાપીને માંસની પેશીઓ ગોઠવી રહ્યા હતા. લેહીનું ઝરણું વહી રહ્યું હતું. પલ્લામાં માંસની પેશીઓની ઢગલી થઈ, પણ પલું જરાય ન નમ્યું. મેઘરથ એક ક્ષણ વિચારમાં પડ્યા. પારેવાનું તે આટલું બધું વજન? કઈ કાવતરું તે નહિ હોય ? પણ ભારે શું? મારે તે મારું વ્રત પાળવું છે.
વૈર્યના ભંડાર મેઘરથ પોતે જ ત્રાજવામાં બેસી ગયા.
સૌના મોંમાંથી આહ નીકળી ! “નાથ! એક નાચીજ પારેવા માટે પ્રાણત્યાગ ન હોય. આ તે કંઈક કાવતરું છે. આપની જાંઘમાંથી વહી જતું લેાહી જેઈને અમને તમ્મર આવે છે.” સભામાંથી પિકાર પડયો.
પલ્લામાં બેઠેલા મેઘરથે કહ્યું: “ગમે તે હો, કાવતરું છે કે, સત્ય હો ! મારે મન આ પ્રતિજ્ઞા છે. [ પ્રતિજ્ઞા એ મારો પ્રાણ છે. અને પ્રતિજ્ઞા એ મારું ધન છે. પ્રતિજ્ઞાપાલન એ જ જીવનની. ૨૦]
