________________
અરણ્યમાં ચાલી જતી પગદંડી કરાવે છે. આધુનિક સાધનોની બાંધેલી સડકે કદાચ સુંદર હશે, પણ તે ભાવનાને જન્માવવાને સમર્થ છે ખરી ? નસગિક વસ્તુઓમાંથી પ્રભવતો ભાવ કૃત્રિમ વસ્તુઓમાંથી જન્મે ખરો?'
છે “મારા આત્મપંખીને બે પાંખ છે. એક કલ્પનાની--બી વાસ્તવિકતાન. કલ્પના દ્વારા હું અફાટ આકાશમાં ઊડી શકું છું. તે વાસ્તવિકતા દ્વારા પુનિત વસુંધરા પર ચાલી શકું છું. આ જ મારા જીવનનું રહસ્ય છે.
મુનિશ્રીએ આ વાક્યમાં કહેલું એમનું જીવન-રહસ્ય એ ખરેખર જીવનું રહસ્ય છે, માત્ર એમને માટે નહિ, તમામ, જેમને ધરતી સાથે માતૃપ્રેમ જાગ્યો છે ને આકાશ સાથે પિતૃપ્રેમ જાગ્યો છે, એ તમામને માટે ધરતી સુંદર રહેવાની છે, ને આકાશ વધુ સુંદર રહેવાનું છે. અથવા તો કલ્પના વિનાની નરી વાસ્તવિકતા એ જીવનખંડેર છે; અને વાસ્તવિકતા વિનાની એકલી કલ્પના એ જીવન પર છે.
કઈક વખત એમણે જીવન માટે નિર્દેશ સુંદર કટાક્ષ પણ કર્યો છે.
‘તકે ? વાહ ખૂબ કેળવ્યો. આજ આપણે એવા તાર્કિક બન્યા કે જગતની માનવ-જાત ઉપર તે ઠીક પણ આપણું આત્મા ૫ર પણ આપણને શ્રદ્ધા ન રહ! આપણે કેવા મહાન તાર્કિક !”
“પોતાની જાત ઉપર પિતાને જ અશ્રદ્ધા! હું શા માટે હું આ પ્રશ્ન નહિ—હું છું કે નહિ એ જ પ્રશ્ન!”
. આ ચિંતનધન દ્વારા મુનિશ્રીએ અનેક ગરીબ આત્માઓ માટે છુટું હાથે ને વિશાળ દિલે, લક્ષ્મીની પરબ માંડી છે પૈસાની નહિ. લક્ષ્મીની એમ કહેવું ઠીક પડશે. આંતરલમીની.
ઈચ્છવું એમાં અધિકાર નથી જોઈતો. એટલે આપણે ઇચ્છીએ કે મુનિશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગર, ચિત્રભાનુ રૂપે, આવી અનેક કૃતિઓ ગુજરાતી સાહિત્યને નિત્ય આપતા રહે.
ખાનપુર, અમદાવાદ, તા. ૧૮ છે 'પી
