________________
HE
કામ
દુ:ખને પ્રકાશ
આજ સુધી હું એમ માનતે હવે કે દુખ માણસને સામર્થ્યહીન બનાવે છે, કર્તવ્યભ્રષ્ટ બનાવે છે, દીન અને અનાથ બનાવે છે, પણ આજના આ પ્રસંગે મારી દષ્ટિ બદલી છે. હવે સમજાય છે કે દુઃખ વાસનાની ભૂમિકા પર સર્જાયું હોય તે જ એ ઝેરી ડંખ બને છે, અને એ ડંખ મનને અસ્વસ્થ કરે છે.
પણ દુઃખ જે કંઈ શુભ સર્જનની ભાવનામાંથી જમ્મુ હેય તે એ અગ્નિ જેવું હોવા છતાં એના સાનિધ્યમાં એક પ્રકારને આનન્દ આવે છે. ટાઢમાં અગ્નિ હૂંફ આપે છે, કાંચનને અગ્નિ શુદ્ધ કરે છે, તે દુઃખને અગ્નિ પણ માણસના મનને હૂંફ આપે છે, અને કાંચન જેવું શુદ્ધ કરે છે.
આવું દુઃખ મિચ્યા બ્રાન્તિને ટાળે છે, આપણી આસપાસ રહેલા મિત્રવર્તુળમાંથી સાચા મિત્રને ચૂંટી આપે છે, આત્માના પવિત્ર પ્રકાશમય સ્વરૂપને પ્રગટ કરે છે ને બેટી આશાઓના અસ્તિત્વને નાસ્તિમાં ફેરવે છે! • સૂર્યને પ્રકાશ જે વિશ્વના શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રગટ કરે છે, તે દુઃખને પ્રકાશ જીવનના સત્યને પ્રગટ કરે છે !
૧૩૬