________________
પર ત્રાટકી પડ્યાં. તે જ ક્ષણે એક કાળભૂખ્યો માનવી ધસી આવ્યું. એના પેટમાં ભૂખના ભડકા થઈ રહ્યા હતા. ભૂખને માર્યો એ ગીધડાની જેમ ભમી રહ્યો હતો. એણે કૂતરાઓને ટુકડા ખાતાં જોયાં અને એ એકદમ સમળીની જેમ ત્યાં પહોંચી ગયા. પિતાની ફાટેલી ટોપીવતી એક ઝપટ મારી, બે ટુકડા એણે પડાવી લીધા. એ ટુકડા કૂતરાના એંઠા હતા, અર્ધા ચવાઈ ગયેલા હતા. કૂતરાં, એના પર ધસે એ પહેલાં તે એણે એ ટુકડામમાં મૂકી દીધા, અને જાણે નૂતન જીવન ન મળ્યું હોય તેમ મલકાતો એ ચાલતો થયે! એ આગળ ચાલતું હતું, એની પાછળ શેરીનાં કૂતરાં હતાં .ભર્સ, ભસને ભસ.
કૂતરાં ખૂબ ભસતાં હતાં, તેમ તે કાળભૂખે માનવી ખૂબ હસતે હતો!
કૂતરાં, માનવીની આ ભવાઈ જોઈ હસતાં હતાં, એની કૂર અવહેલના જોઈ ભસતાં હતાં.
ભૂખે માનવી માનવજાતની આ અનાથ નિર્ધનતા જોઈ હસતે હતે. એ કહેતો હતો
“ઓ હીનકમી માનવ! તારે માટે આજે સંસારમાં ક્યાયે સ્થાન નથી. પશુઓ માટે પાંજરાપોળ, પણ તારે માટે તે તે પણ નથી. આ . ભણવામાં હસવું ને હંસવામાં ભસવું તે આનું નામ!
૧૩૦
