________________
માનસિક સાધના
tra
i.fi
::
MA
" માનસિક સાધનાને ગૌણ કરી કેવળ ખોરાકની સાથે જ સંયમનો સંબંધ બાંધનાર માણસ, કદાચ સંયમના નામને પામ્યા હશે, પણ રહસ્યને તો નહિ જ. સત્વહીન ફળ, મૂળ ને જળ પર આવનાર વિશ્વામિત્ર અને પરાશરના પતનનાં દૃષ્ટતે માટે પૂરતાં છે. વળી સ્નિગ્ધ ખોરાક લેનાર સિંહને બાર મહિને જેવી કામની ભૂખ નથી જાગતી, તેવી ભૂખ તુરછ પદાર્થોને ખાતાં પારેવાઓને દિવસમાં અનેક વાર જાગે છે; એટલે સંયમની સાધનામાં અન્નજળની મર્યાદા જેટલી જ, કદાચ વધારે પણુ, મહત્વની વસ્તુ તે માનસિક સાધના છે.
* *
૧૦૬
