________________
દિવ્ય દષ્ટિ
૧૬૫ વાણી ઉચ્ચારતી હોય છે, ત્યારે પણ હૃદય તે પ્રજતું હોય છે, અને ભયના ઓળા જોતું હોય છે.
ભેગીને રેણને ભય છે. ભેગ પછી રોગ તે નહિ આવે ને? એ ફફડાટમાં ભેગમાં પણ શોક દેખાય છે. ધનવાનને ચારને ભય છે. ટેકસને ભય છે, અગ્નિને ભય છે, સામ્યવાદને ભય છે, પ્રધાનને સત્તા ચાલી ન જાય તેને ભય છે. વિદ્વાનને પરાજયનો ભય છે. ગુણવાનને દુર્જનોને ભય છે. દેહધારીને મૃત્યુને ભય છે, ગમે ત્યાં જાઓ, ભય જ દેખાય છે. હા વૈરાગ્ય એક એવી વસ્તુ છે, જેને કોઈનેય ભય નથી. વૈરાગી તે મૃત્યુ સામે પણ મોરચો માંડી શકે.
વૈરાગ છેડે પણ હૈયામાં હોય તે માણસ અભયને આનંદ માણી શકે. માણસ આટલે ડરપોક, કાયર અને ભીરુ દેખાય છે, એનું કારણ એ કે એને જડ વસ્તુઓમાં આસક્તિ છે. એનું મેં સિંહ જેવું છે, પણ હૈયું શિયાળ જેવું છે. માણસ હૃદયથી સિંહ જે શૂરે કઈ રીતે થઈ શકે તે વિચારવાનું છે.
કબાટમાં વસ્તુ મૂકેલી હોય પણ ચાવી આપણું હાથમાં ન હેય તે વસ્તુ જોઈએ ત્યારે ન મળે. રસોડામાં સુંદર વાનગી બનાવેલી હોય, એની સોડમ બહાર આવતી હોય, પણ રસેઈયો તાળું દઈ ચાવી લઈ બહાર ચાલ્યા ગયો હોય, તે વસ્તુ આપણી હોવા છતાં અવસરે આપણને મળતી નથી. કઈ વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવા એની ચાવી હાથમાં જોઈએ.
અમરત્વ અભયને ઓરડામાં છે. પણ અભયની ચાવી જે વીતરાગતા છે તે આપણી પાસે નથી. વીતરાગતા વિના . અભયનાં દ્વાર કઈ રીતે ખૂલે? આપણે રાગના હાથમાં રમી