________________
૧૩૦
હવે તો જાગે ! સુખ ધર્મનું ફળ છે, ફળ કોને હોય? ઝાડને હેય..ઝાડ વાવીએ નહિ તો ફળની પ્રાપ્તિ કયાંથી થાય? કેરીઓ જોઈએ છે, પણ આંબો વાવો નથી. ધર્મનું ફળ મેળવવું છે, પણ ધર્મ આચર નથી, તે ફળ કેવી રીતે મળે? : - પાપનું ફળ બરબાદી, દુઃખ, અશાન્તિ, શોક અને દરિદ્રતા છે. પાપ દુર્વનિત સારાઃ ચોવીસે કલાક પાપમાં રચ્યાપચ્યા રહેવું છે, પાપની પ્રવૃત્તિ કરી છે, પાપમય જીવન જીવવું છે, અને પુણ્યના ફળની આશા રાખવી છે, તે કેવી રીતે બને? ગમાર પણ એ વિચાર નહિ કરે કે બાવળનાં બી વાવીએ અને આંબે ઊગી નીકળે!
જીવનમાં પાપનું પરિબળ છે. વાણી, વર્તન અને વાચન મુખ્યત્વે વિલાસ તરફી છે, અને ફરીયાદ કરીએ છીએ કે સુખ મળતું નથી! પણ સુખ આવે કયાંથી? સુખ જોઈતું હોય તે ધર્મમય જીવન બનાવે; પણ ધર્મની વાત આવે ત્યાં તે કહેશો કે કુરસદ નથી. પણ યાદ રાખજે, કે એક દિવસ તમારે પરાણે -અનિચ્છાએ પણ ફુરસદ કાઢવી પડશે, અને તે અંતિમ પળે તમારું ઘર ગમે તેટલા વૈભવથી છલકાતું હશે તો તે આકરું લાગશે, ભારે પડશે. આ જ સુખનાં સાધનો એ વખતે ભયંકર લાગશે. આજે અહીં પણ કેટલાય એવા બાહ્ય દષ્ટિએ સુખી દેખાતા માણસો હશે, જેમના અંતરને દુઃખને કઈ ગુસ કડો સતત કોરી ખાતો હશે!
મસાલે નાખી દૂધપાક બનાવ્યા હોય, અંદરથી સુગંધી મહેક આવતી હોય, તેને પીવા મોં સુધી કટરે લઈ જઈએ, ત્યાં કેઈકહે કે એમાં ઝેરનાં બે બિંદુઓ પડયાં છે, તે આપણે