________________
ર
હવે તા જાગા!
બેઠેલી આળસને છાંડા ને જીવનની સાધના કરવામાં તત્પર બની જાએ. કારણ કે, જેનું મૂલ્યાંકન ન થાય એવી માનવતાભયું, અને વિશ્વમાં સહજ પ્રાપ્ત ન થાય એવું ઉત્તમ માનવજીવન તમને મળ્યું છે, તે એને સફળ કરે. પ્રમાદ કરશો તે આ મહામૂલું ધન હારી બેસશો. માટે જ કહેવું પડે છે કે હવે તેા જાગા !
મહાનુભાવા ! આજના વ્યાખ્યાનના વિષય છે ‘હવે તે જાગા ! ’ આ વાકય જો ગભીરતાપૂર્વક વિચારાય તે આજના દોઢ કલાકના વકતૃત્વનું રહસ્ય સહજ રીતે પામી શકાય. હવે તે જાગે!–આમાં ‘ જાગેા, ’ શબ્દ શું સૂચવે છે ? આ શબ્દ ચાનક ચઢાવનારા છે.
આવું ઉત્તમ જે માનવજીવન મળ્યું છે તે સ્વાના કુંડાળામાં રહી અળસિયાની જેમ જીવવા અને મરવા માટે નથી; પણ જીવનને અમર બનાવવા માટે મળ્યુ છે. આજે તમે કેવી પવિત્ર ભૂમિમાં જન્મ લીધેા છે, એના તેા વિચાર કરે. આર્યાવર્ત માં, ઉત્તમ કુળમાં તે ધાર્મિક કુટુમ્બમાં કે જેના માટે તમે ગૌરવ લઈ રહ્યા છે, અને ‘અમે બ્રાહ્મણ છીએ, અમે ક્ષત્રિય છીએ, અમે વણિક છીએ ’-એમ ગૌરવપૂર્ણાંક એલીને ફા છે, પણ હું તમને જ પૂછું છું કે ખેલવા માત્રથી મહત્ત્વ શું ! મહત્ત્વ છે કન્યપરાયણતાનું, સદાચારી વનનું અને પ્રતિભાસ પન્ન જીવનનું
મહાન કહેવાથી મહાન ન મનાય
6
મહાન ” કહેવા માત્રથી મહાન ન મનાય. એના માટે મહાન કાર્ય કરવું પડે, જીવનને તેવું બનાવવું પડે.