________________
૪૬
જ્ઞાનસાર
નિર્માણ કરે, પાપથી ભેગું કરેલું તમને આપીને મારે તમને દુર્ગતિમાં નથી મેકલવા.”
કૃપણ શાની અપેક્ષા કરતા હોય છે ? ધનની. પારકી વસ્તુ મળે તે કામ લાગશે માની પૂરતા જાય, ભરતા જાય, પોતાની જાતને સુખી માનતા જાય, પણ જ્ઞાનીઓ કહે છે કે , જેનાથી કૃપણ પિતાને ભરાતો માને છે, પૂર્ણ માને છે, ગઢ: જીતી ગયે માને છે એની તું ઉપેક્ષા કર. કૃપણ માને છે તે ભ્રમ છે. એ ગઢમાં જશે ત્યારે ખબર પડશે કે ગઢ છે કે ગર્તા!
સાસુ જ્યારે વહુને લઈને ઘરમાં આવે છે ત્યારે કૂદતાં હોય છે, “આહાહા ! જાણે ગઢ જીતી આવ્યાં ! ખૂબ રાજી હોય. બાર મહીના પછી જુઓ, ક્યાં અને કે ગઢ જીતી આવ્યાં ?
જેનાથી એ માને કે પુરાઈ ગયા, ભરાઈ ગયા, સુખી થયા એનાથી કોઈ પુરાતું નથી. પૌદ્દગલિક વસ્તુઓથી કઈ પૂર્ણ બન્યું છે ખરું ?
અતરની પૂર્ણતા શું છે? જેનાથી કમઅકકલવાળા માણસો “ભરાઈ ભરાઈ ગયા” એમ માને છે એની ઉપેક્ષા કરવી, એની સામે negligent બનવું, indifferent બનવું, એ જ પૂર્ણ બનવાની સુંદર અને ટૂંકી રીત છે. મનથી જે અપૂર્ણ છે એ પોતાને મળ્યું તેને તે વિચાર જ નહિ કરે, પણ ન હોય તેને જ સતત વિચાર કરશે. “આની પાસે આટલું બધું છે, કે સુખી છે ! મારી પાસે કાંઈ નથી.” “અરે ભાઈ! તને એના સુખની શી ખબર? એ એક રોટલી ખાઈ શકતા નથી અને તું પાંચ જેટલી ખાઈ જાય છે! એને ખાતાં પહેલાં ઈજેક્ષન injection ખાવું પડે છે, તું તે વગર