________________
જ્ઞાનસાર
૨૯
વેપારીઓના મનમાં વિકલ્પે શરૂ થયા. પાટ ઊંચકવા ગયા પણ ખૂબ ભારે નીકળી, અપારના બે વાગ્યા હતા, લઈ જાય તો ગામમાં સહુને ખખર પડે અને ઉપાડવાની તાકાત નહેાતી. નકકી કર્યુ કે એકે ગામમાં જઇ હથેાડી, છીણી લઇને આવવું. પાટના ત્રણ કટકા કરી ગામમાં લઈ જવી. છીણી આવે તે પહેલાં જ આ બન્નેના વિચારામાં ભંગાણુ પડયુ. એક ગામમાં ગયા, ખીજો પાટ આગળ બેઠા. ગામમાં ગયા તેને વિચાર આન્યા : આવડી મેાટી પાટના બે ભાગ થાય તા મારા ભાગમાં શું આવે? આખી પાટ મળી જાય તો કામ થઈ જાય ના ? બજારમાંથી મીઠાઈ લીધી, એમાં સેામલ ભેળવી દીધું. છીણી, હથેાડા અને મીઠાઇ લઇને એ આન્યા. પેલા વેપારીને થયુ કે સાંજને સમય થવા આવ્યા છે, બાજુમાં કૂવા છે, નિર્જન એકાન્ત છે, મીઠાઈ ખાધા પછી પાણી પીવાના બહાને કૂવા આગળ જઇ ધકકો મારું તે એ ટળે અને આખી જ પ્રાટ હાઈયાં કરી જાઉં. ચાલાકી ચાલાકીને જન્માવે છે. એકે ઝેર ખવડાવ્યું. તેા ખીજાએ પાણીના બહારને કૂવામાં ધકકો માર્યાં. એક કૂવામાં મર્યાં તે બીજો વિષ ચઢવાથી મર્યાં.
બીજે દિવસે ફિલસૂફ તપાસ કરવા નીકળ્યા તા એક કૂવામાં અને બીજો સાનાની પાટ ઉપર મરેલા પડેલા. ફિલસૂફને થયુ, આ સેાનાને સાધન માન્યું હ।ત અને આત્મા ને સાધ્ય માન્યું હોત તા કહેત કે થાડું તુ ખા અને ઘેાડુંક હું પણ ખાઉં નીતિથી વહેંચીને ખાઈએ. પણ લક્ષ્મીમાં, વૈભવમાં આવી બુદ્ધિ રહેવી હુ મુશ્કેલ છે. ધમ યુગમાં કૈકેયીને રાજ્ય માટે અભીપ્સા જાગે તેા સંસારના સામાન્ય માણસાને આવી તૃષ્ણા જાગે એમાં શુ નવાઇ?
