________________
ગાથા-૧૪૪
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ ૧૮૩ - ગુર્વાશાના ત્યાગમાં જિનાજ્ઞા ન રહે.
સ્વચ્છંદપણે વિહાર કરનારાઓને ગુર્વાશાનો ત્યાગ થાય છે. ગુર્વાશાનો ત્યાગ થતાં નિયમ જિનાજ્ઞા ન રહે. કારણ કે શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે (નીચે પ્રમાણે) કહ્યું છે. (૧૪૩) ___अथं गुरुकुलवासमोचने दोषोपदर्शनेन तदाज्ञाया एव प्रकृष्टत्वसमर्थनायाहएअम्मि परिच्चत्ते, आणा खलु भगवओ परिच्चत्ता । तीए अ परिचाए, दुण्ह वि लोगाण चाओ त्ति ॥१४४॥ एतस्मिन्परित्यक्ते, आज्ञा खलु भगवतः परित्यक्ता ॥ तस्याश्च परित्यागे, द्वयोरपि लोकयोस्त्यागः ॥१४४॥
. “યંની 'ત્યાતિ, તસ્મિન ગુરુને પરિત્યક્ત નીજ્ઞા-૩વેશ: खलुरवधारणार्थः, प्रयोगश्चास्य दर्शयिष्यते, भगवतो-जिनस्य परित्यक्तैव, तदत्यागरूपत्वात्तस्याः, ततः किमित्याह-तस्याश्च भगवदाज्ञायाः पुनः परित्यागेविमोचने सति द्वयोरपि-उभयोरमि, आस्तामेकस्य, लोकयो:-भवयोरित्यर्थः, त्यागो-भ्रंशो भवति, विशिष्टनियामकाभावेनोभयलोकविरुद्धप्रवृत्तेः, इतिशब्दो वाक्यार्थसमाप्तौ । इति गाथार्थः ॥ पञ्चाशक ११ गाथा १४॥
. હવે ગુરુકુલવાસનો ત્યાગ કરવામાં દોષો બતાવવા દ્વારા ગુર્વાશાની આ જ પ્રધાનતાના સમર્થન માટે કહે છે
- ગુરુકુલનો ત્યાગ થતાં ભગવાનની આજ્ઞાનો ત્યાગ જ થાય છે. કારણ કે ભગવાનની આજ્ઞા ગુરુકુલના અત્યાગરૂપ છે. ભગવાનની આજ્ઞાનો ત્યાગ થતાં આ લોક અને પરલોક એમ ઉભયલોકનો ત્યાગ થાય છે=ઉભયલોકેનું અહિત થાય છે.
પ્રશ્ન- ભગવાનની આજ્ઞાના ત્યાગથી ઉભયલોકનું અહિત કેમ થાય? | ઉત્તરઃ- ભગવાનની આજ્ઞાનો ત્યાગ થતાં પોતાને વશમાં રાખનાર=
અયોગ્ય પ્રવૃત્તિથી રોકનાર વિશિષ્ટ (=જેનું વજન પડે તેવો) કોઈ ન હોવાથી તે ઉભયલોકની વિરુદ્ધ પ્રવૃત્તિ કરે. આથી ઉભયલોકનું અહિત થાય. (૧૪૪)
