Tattvavalokan Samiksha

SR No.: 005882
Original Sutra Author: N/A
Author: Abhayshekharsuri
Publisher: Kantilal Chhaganlal
Total Pages: 238
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 220

અર્થ-કામ માટે શું કર્યું? ધર્મ જ],
[ ૧૯૯ એનાથી આત્માની ઉન્નતિ વતી નથી એવું નથી કિન્તુ આત્માની ઉન્નતિ થાય છે જ. એટલે જ પંચાશક વગેરે ગ્રન્થોમાં આવા સાભિષંગ અનુષાનને પણ તપઘર્મરૂપે સ્વીકાર્યો છે, મોક્ષમાર્ગની પ્રાપ્તિના કારણ તરીકે જણાવ્યો છે. અને તેથી ઉપચારથી મોક્ષમાર્ગરૂપ કહ્યો છે. એના અભ્યાસ દ્વારા જીવ કર્મનિર્જરાના ઉદેશવાળું અનુષ્ઠાન -નિરભિવંગ અનુષ્ઠાન કરતો થાય છે, એમ જણાવ્યું છે. તેમજ પ્રાર્થનાગર્ભિત એવા પણ આ વિષયશુદ્ધ અનુષ્ઠાનને, એ આરોગ્યબોધિલાભાદિ પ્રાર્થનાથી યુક્ત ચિત્તતુલ્ય હોવાના કારણે એકાન્ત યુક્ત = સંગત કર્યું છે. યોગબિન્દુ વગેરેમાં એને તતઅનુષ્ઠાન તરીકે ઉપાદેય કોટિમાં ગણાવ્યું છે. એટલે આ અનુષ્ઠાનથી મોહ મોળો પડી રહ્યો છે અને આત્માની ઉન્નતિ થઈ રહી છે, એ સ્પષ્ટ છે અને તેથી એ બનાવટી ધર્મરૂપ નથી એ સમજવું પણ સુગમ છે.
આવું અનુષ્ઠાન આરોગ્યબોધિલાભાદિ પ્રાર્થનાથી યુક્ત ચિત્તતુલ્ય હોય છે, ઈત્યાદિ વાત ૧૯મા પંચાશકની ૪૩મી ગાથામાં કરવામાં આવી છે. આ ગાથા અને તેની વૃત્તિનો તમે જે અભૂતપૂર્વ (!) અર્થ તત્ત્વાવલોકન, પૃ. ૨૩૬ ઉપર કર્યો છે તે બદલ તમને ખૂબખૂબ ધન્યવાદ !! - જુઓ એ ગળ્યાધિકાર - *
एयं च विसयसुद्धं एगतेणेव जंतओ जुत्तं । आरोग्गबोहिलाभाइपत्षणाक्तितुळं ति॥ - વૃત્તિ હતા પતયુગનતરો તા: વિષયશુદ્ધ = નિષોવર, સવારदोषसोषिजिनपतिविषयत्वात्, एकान्तेनैव = सर्वथैव यद् = यस्मात् ततः तस्माद्धेतोः युक्तं = संगतं प्रार्थनागर्भमपीदं तपः कुतः ? इत्याह - आरोग्यबोधिलाभादीनां = 'आरुग्ग-बोहिलाभ समाहिवरमुत्तमं दितु' इत्येवंरूपा या प्रार्थना = याचा तत्प्रधानं यच्चितं = मनस्तेन तुल्यं = समानं यत् तदारोग्यबोधिलाभादिप्रार्थनाचित्ततुल्यमिति कृत्वा । इति गाथार्थः॥
(વાશ ૧૧-૪૩) આનો તમે કરેલો અર્થ xxx મુગ્ધજીવો દ્વારા કરાતો ઉપરોક્ત તપ, સકળ દોષનો ક્ષય કરનાર શ્રીજિનેશ્વરદેવના વિષયવાળો હોવાથી વિષયશુદ્ધ છે. આથી આ ત૫ પ્રાર્થનાપૂર્વકનો હોવા છતાં પણ સર્વથા સંગત છેકારણ કે આ તપમાં કરાતી પ્રાર્થનાથી યુક્ત ચિત્ત, એ આરોગ્યબોધિલાભાદિપ્રાર્થનાયુક્ત ચિત્ત જેવું જ છે. આ ગાથામાં ગ્રંથકારશ્રીએ રોહિણી વગેરે