Page Text
________________
૧૫૨]
[ ધર્મ શા માટે કરવો ? મોક્ષ માટે જ સેવા આશંસાવાળી હોવી સિદ્ધ થવાથી જિનાજ્ઞાથી નિષિદ્ધ બની જાય છે. માટે એમાં શાસ્ત્રવિરોધ સ્પષ્ટ છે... માટે મૃત્યુની અનુમોદનાનો દોષ લાગી જવાના કારણે વપરાશનો જે નિષેધ કર્યો છે, તેના પરથી પુત્રાદિએ વડીલોની કોઈ વસ્તુ વાપરવી ન જોઈએ નહીં તો આશંસાભાવનો દોષ લાગી જાય અને તેથી કરેલી સેવા નિષ્ફળ જાય,એવો શાસોપદેશનો તાત્પર્યાર્થ કાઢી શકાતો નથી.
વળી, ૧૭૯ ૫૨ ઉપદેશરહસ્ય ગ્રન્થની વૃત્તિનો અર્થ કરતાં તમે આમ લખ્યું છે કે xxxઅપુનબંધક જીવો સંસારનું સુખ, દુઃખનું અનુબંધી = દુઃખની પરંપરાનું જનક હોવાથી, તેને અનિષ્ટ માનનારા હોય છે. xxx
ઉપદેશરહસ્યમાં આવતા આગળના પાઠનો ઉલ્લેખ કરવાનું ટાળી, માત્ર આટલો જ ઉલ્લેખ કરીને તમે એવું ઉપસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે કે, સંસારના સુખ પર તેને રાગ હોતો નથીપણ એ વાત બરાબર નથી; કેમ કે ઉપદેશરહસ્ય ગ્રન્થમાં અપુનબંધક જીવના લક્ષણ તરીકે કહ્યું છે કે “સંસારને . બહુ માનતો નથી (સંસારને ઉત્કટ ઇચ્છાનો વિષય બનાવતો નથી); એટલેકે સંસાર પર અભવ્યાદિને કે અચરમાવર્તવર્તી જીવોને જેવો તીવ્ર રાગ હોય છે, તેવો આ જીવને હોતો નથી, કેમ કે સંસારમાં મળતા સુખને પણ તેઓ દુઃખનું અનુબંધી માનનારા હોઈ અનિષ્ટ માનનારા હોય છે.”
આમ, અહીં “સુખને અનિષ્ટ માનનારા હોય છે એવું જે કહ્યું છે તે સંસારસુખ પર તેને રાગ જ હોતો નથી એવું જણાવવા નહિ, પણ સંસારસુખ પર તીવ્રરાગ હોતો નથી એવું જણાવવા માટે. ઊલટું અહીં તીવ્રરાગ હોતો નથી એવું જે કહ્યું છે તેના પરથી પણ જણાય છે કે અતીવ્રરાગ તો તેને પણ હોય જ છે.' - એમ વિષયાભ્યાસ અનુષ્ઠાનમાં ભાવવૈરાગ્યાદિ ભાવોનો અભાવ હોઈ તે અનુષ્ઠાન નિશ્ચયન ધર્માનુષ્ઠાન નથી એવું જે ઉપદેશરહસ્યમાં કહ્યું છે. તેના પરથી પણ શું જાણી શકાતું નથી કે એમાં સંસાર પર વૈરાગ્યનો અભાવ હોવો કહ્યો હોવાથી રાગ હોવો નિષિદ્ધ નથી અને જે “રાગ હોવો નિષિદ્ધ નથી તો માતૃસેવાદિ આશંસાપૂર્વક નથી કરાયાં એવો નિષેધ શી રીતે કરીશકાય ? વળી, આમ “એ આશંસાવાળાં ન જ હોય એવું ન હોવા છતાં સતતાભ્યાસરૂપ બનતાં હોવાથી, “આશંસાવાળી સેવા શ્રીજિનાજ્ઞાને માન્ય નથી એવી તમારી બીજી ફલિત વાત પણ ઊભી રહી શકતી નથી.'
| SR No. | 005882 |
| Book Title | Tattvavalokan Samiksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Kantilal Chhaganlal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 238 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |