________________
ચૈત્યવન્દન મહાભાષ્ય
સૂત્રપાઠ અને ક્રિયાના અનુસાર આ નવપ્રકારનું ચૈત્યવંદન કહ્યું છે. પણ અધિકારી વિશેષની (અધિકારીના ભેદની) અપેક્ષાએ અહીં કહેલ સર્વ પ્રકારનું ચૈત્યવંદન ત્રણ પ્રકારનું જાણવું. કારણકે નીચે પ્રમાણે (= હવે પછીની थाभाडेवाशे त) :युं छे. (१७३) ।
अहवा वि भावभेया, ओहेणं अपुणबंधगाईणं । सव्वा वि तिहा नेया, सेसाणमिमी न जं समए ॥१७४॥ ... अथवाऽपि भावभेदादोघेन अपुनर्बन्धकादीनाम् । .. सर्वाऽपि त्रिधा ज्ञेया शेषाणामियं व यत्समये ।।१७४।।...
अथ प्रकारान्तरेण वन्दनायास्त्रैविध्यमाह 'अहे त्यादि, अथवाऽपीति निपातः पूर्वोक्तप्रकारापेक्षया प्रकारान्तरत्वद्योतनार्थः, भावभेदात् - परिणामविशेषाद गणस्थाकविशेषसंभवात्प्रमोदमात्ररूपाद्वा वन्दनाधिकारिजीवगतास्त्रिधा विज्ञेयेति सम्बन्धः, ओघेन–सामान्येन विवक्षितपाठक्रियाल्पत्वादितयेत्यर्थः, केषामित्याह- अपुनर्बन्धकादीनाम्- अपुनर्बन्धकप्रभृतिकानां वन्दनाधिकारिणां, तत्रापुनर्बन्धको व्याख्यातपूर्वः, आदिशब्दाद् अविरतसम्यग्दृष्टिदेशसर्वविरतिग्रहः सर्वाऽपि- नमस्कारादिभेदेन जघन्यादिप्रकारा अपि, आस्तामेका काचिदिति, तत्रापुनर्बन्धकस्य जघन्या, तत्परिणामस्य विशुद्ध्यपेक्षया जघन्यत्वात्, अविरतसम्यग्दृष्टेमध्यमा, तत्परिणामस्य विशुद्धिमङ्गीकृत्य मध्यमत्वात्, सामान्यविरतस्य तूत्कृष्टा, तत्परिणामस्य तथाविधत्वादेवेति, अथवाऽपुनर्बन्धकस्यापि त्रिधा प्रमोदरूपभावत्रैविध्याद, एव-मितरयोरपीति, अथापुनर्बन्धकादीनामिति कस्मादुक्तं ? मार्गाभिमुखादेरपि भावभेदसद्भावादित्यत्राह-शेषाणाम्-अपुनर्बन्धकादिव्यतिरिक्तानां सकृद्बन्धकमार्गाभिमुखमार्गपतिततदितर-मिथ्यादृशाम्, ‘इमीति' इयमधिकृता भावभेदेन भेदवती वन्दना, पाठादिभेदवती तु स्यादपि, न-नैव, यद्-यस्मात्, समये-सिद्धान्ते, भणितेति शेषः, तेषां तद्योग्यताविकलत्वादिति गाथार्थः ।।३।। (पञ्चाशक ३/३)
અથવા સામાન્યથી અપુનબંધક, સમ્યગ્દષ્ટિ, દેશવિરતિધર અને सर्वविति५२k (सव्वावि-) पूर्व ४९॥वेद. ४५न्याहि सर्व वहन प२ि५॥मन। ભેદથી ત્રણ પ્રકારે જાણવું, અર્થાતુ અપુનબંધકનું વંદન પૂર્વે જણાવેલ ત્રણ પ્રકારના વંદનમાંથી ગમે તે પ્રકારનું હોય, પણ તે જઘન્ય ચૈત્યવંદન છે. અપુનબંધક જઘન્ય વંદન કરે તો તે વંદન તો જઘન્ય છે જ, પણ મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ વંદન
७८