Lokottar Dandharm Anukampa

SR No.: 005875
Original Sutra Author: N/A
Author: Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2003
Total Pages: 290
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 226

સાહેબજી :- આ તો તમે એવી વાત કરી કે કોઈ પેશન્ટ, ડૉક્ટર પાસે જઈને કહે કે મારો થોડો રોગ જાય તેવું જ કરજો. હા, પછી તમારે માંદા જ રહેવું હોય તો અમારી ના નથી. તમારી મરજી હોય તો પાપ રાખવાં હોય તેટલાં રાખો, આ તો ગૃહસ્થજીવનમાં શક્ય-અશક્યની વાત છે. વગર રાગે એટલે કે અપ્રશસ્ત રાગ વગર આખો સંસાર તમે ચલાવી શકો તેમ છો. તમે પ્રશસ્ત રાગથી પત્ની-કુટુંબ ને વેપારધંધાના બધા જ વ્યવહારો ચલાવી શકો તેમ છો. પ્રશસ્ત ક્રોધથી બધે કામ થઈ શકે છે. વળી પ્રશસ્તકષાયો પાપસ્થાનક નથી. પ્રતિક્રમણમાં આલોચના કરતી વખતે પ્રાણાતિપાત સૂત્રમાં પણ છકે ક્રોધ, સાતમે માન વગેરે બોલો ત્યારે અપ્રશસ્ત ક્રોધમાનાદિ લેવાના છે, તેનો જપાપરૂપે ત્યાગ કરવાનો છે અને તેનું જ મિચ્છામિ દુક્કડં દેવાનું છે. શ્રાવકને શુભ કષાયો ત્યાજય નથી કહ્યા. શુભ ક્રોધ, શુભ અહંકાર આદિ બધા જ શુભ કષાયો કરીને તમે પુણ્ય બાંધો છો. જો કોઈ વ્યક્તિનું હિત દેખાતું હોય, અને તે હિત કરવામાં ક્રોધ અનિવાર્ય આવશ્યક હોય ત્યારે સ્વાર્થ વગર ક્રોધ કરો તો પુણ્યબંધનું કારણ બને છે.
સભા:-માસ્તર છોકરાને મારે તે રીતે?
સાહેબજી:- તે વખતે માસ્તરને અંદર શુભભાવ જોઈએ. મનમાં છોકરા પર કડપ બેસાડવા કે સારામાસ્તર તરીકે પંકાવાના ભાવથી મારે તો તે શુભભાવ ન કહેવાય. અર્થાત્ તેમાં અંગંત સ્વાર્થ પ્રેરકબળરૂપે ન જોઈએ. કેવળ હિતબુદ્ધિથી કષાયો કરે તો તે પુણ્યબંધનું કારણ બને.
તમારા દીકરાને પણ સ્વાર્થથી તમે મારો તો પાપ બંધાય. તમારાં સંતાનોને તમારે બાપ તરીકે મોટાં કરવાની જવાબદારી છે. તેમનાં પાલન-પોષણ ને ઉછેર કર્તવ્યરૂપે અદા કરો એટલે પુણ્ય બંધાય. પણ તેમાં શરત એ છે કે કર્તવ્ય શુભભાવથી અદા કરવું પડે. છોકરાને મોટા એટલા માટે કરતા હો કે મારો દીકરો છે એવી મમતાં છે, વળી આ દીકરો મોટો થઈ બુઢાપામાં મારી લાકડી બનશે, મને સાચવશે, જો આવા બધા ભાવો ઉછેરવામાં હોય તો તે ભાવો અશુભ છે, ને તેનાથી પાપબંધ ચાલુ રહેશે. આ સભા:- કર્તવ્યરૂપે પણ અમારા છોકરા હશે એને જ અમે મોટા કરીશું ને?
- સાહેબજી - બીજાના છોકરાની પણ જો જવાબદારી આવે તો મોટા કરવા પડે. દા.ત. કોઈનો ભાઈ જો નાનાં સંતાનો મૂકીને પરલોક થયો હોય તો તેનાં
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
૨૧૦