________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-બીજો પ્રકાશ
૧૪
સહજ ચાર અતિશય
પણ વચનશ્રેણિ ભક્તિને પ્રગટ કરવાની તલ્લીનતાના કારણે બાળકના આલાપની ચપળતાની જેમ શોભે છે, અને કૌતુકને ઉત્પન્ન કરે છે. માટે સ્તુતિ રચવાનો પ્રારંભ સમુચિત છે. ()
श्रीहेमचन्द्रप्रभवाद्, वीतरागस्तवादितः ।
कुमारपालभूपालः, प्राप्नोतु फलमीप्सितम् ॥९॥ ૯) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ શ્રી રમવાશ્રી હેમચંદ્રસૂરિએ રચેલા, રૂત:-આ, વીતરાતવા-વીતરાગ સ્તવનથી, મારપાનકૂપત્નિ:-કુમારપાળ મહારાજ, પ્સિતર્મુ-(કર્મક્ષય રૂ૫) ઇચ્છિત, નં-ફળને, પ્રાનોતુ-પામો.
શ્રી હેમચંદ્રસૂરિએ રચેલા આ વીતરાગ પરમાત્માના સ્તવનથી કુમારપાળ મહારાજા ઇચ્છિત ફળને પામો. (૯) .
द्वितीयप्रकाशः । - હવે (પહેલા) પ્રસ્તાવનાસ્તવમાં વર્ણવેલા પરમાત્માની ભાવ અરિહંત વરૂપ પૂર્વાવસ્થાને આશ્રયીને ચાર પ્રકાશોથી ચોત્રીશ અતિશયોને કહેવાની ઇચ્છાવાળા સ્તુતિકાર ચાર સહજ અતિશયોની શરૂઆત કરતાં પ્રારંભમાં ભગવાનના સર્વ મનુષ્યોના શરીરથી વિલક્ષણ એવા શરીર અતિશયને ચાર શ્લોકોથી કહે છે–
प्रियङ्गुस्फटिकस्वर्ण-पद्मरागाञ्जनप्रभः ।
प्रभो ! तवाधौतशुचिः, कायः कमिव नाक्षिपेत् ? ॥१॥ ૧) અન્વયે સહિત શબ્દાર્થ— પ્રમો !-હે પ્રભુ!, પ્રિયનીલવર્ણા વૃક્ષ, દિલ-સ્ફટિકમણિ, સ્વ-સુવર્ણ, પારા-રક્તમણિ અને, નમ:-કાજળ જેવા વર્ણવાળી તથા, પૌતશુચિ:સ્નાન વિના પણ પવિત્ર, તવ-આપની, વાય:-કાયા, ૪-કોને, ન આપે-ન આકર્ષે ? બધાને જ આકર્ષે.