________________
શ્રી વિતરાગ સ્તોત્ર-વીસમો પ્રકાશ ૧૭૦
આશી: સ્તવ
ગુણો સાંભળનારા બનો.
( વિશ્વના અદ્વિતીય મિત્ર હે પ્રભુ ! મારાં નેત્રો સદા આપના મુખ ઉપર સુખપૂર્વક વાસ કરવાની લાલસાવાળા બનો. કારણ કે આપનું મુખ જ જોવા લાયક સર્વ પદાર્થોમાં રહસ્યભૂત શ્રેષ્ઠ છે. તથા મારા હાથ પણ સદા આપના ચરણ કમળની પૂજામાં તત્પર આસક્ત બનો. કારણ કે આપ જ ઉપાસના કરવા લાયક સર્વના રહસ્યની સીમા છો, અર્થાત્ આપનાથી અધિક કોઇ ઉપાસના કરવા લાયક નથી. તથા મારા કાન પણ સદા આપના મનોહર ગુણસમૂહના શ્રવણમાં સાવધાન બનો. કારણ કે આપના ગુણો જ સાંભળવા લાયક સર્વેમાં સારભૂત છે. બીજું કંઇ સારભૂત નથી. (૬)
વળીकुण्ठापि यदि सोत्कण्ठा, त्वद्गुणग्रहणं प्रति ।
ममैषा भारती तर्हि, स्वस्त्येतस्यै किमन्यया ? ॥७॥ ૭) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ – હે વિશ્વવિભુ ! કુvorfપ-કુંઠિત જાડી પણ, મન-મારી, ઇ મારતી- વાણી, રિદ્ધિ-જો, ત્વપુર્ણ પ્રતિ-આપના ગુણોનું ગ્રહણ=વર્ણન કરવા, સોપAIઉત્કંઠિત છે, તહંતો, તિર્થ-એનું, સ્વસ્તિ-કલ્યાણ હો !, શિમચા-બીજી વાણીનું શું કામ છે ?
હે વિશ્વપૂજ્ય ! આપની સ્તુતિ કરવામાં વપરાતી મારી વાણી ચૌદપૂર્વધર, દશપૂર્વધર અને પૂર્વધર વગેરે પૂર્વપુરુષોરૂપ સિંહોની વાણીની અપેક્ષાએ અને સૂક્ષ્મ અર્થસમૂહને બોલવામાં સમર્થ ન હોવાથી તીક્ષ્ણ નથી=જાડી છે, તો પણ તે વાણી જો આપના ગુણોનું કીર્તન કરવા માટે ઉત્કંઠિત છે તો આવી જાડી પણ મારી વાણીનું કલ્યાણ હો ! આપના ગુણોનું કીર્તન કરવામાં પરામુખ તીણ પણ વાણીનું શું કામ છે ? અર્થાત્ કંઇ કામ નથી. કારણ કે તેવી વાણી કુમતોને પ્રવર્તાવવાથી સ્વ-પરના અનર્થ ફલવાળી છે. પૂર્વોક્ત સ્વરૂપવાળી સ્વવાણીથી જ હું ૧. ટુર્નતિત=લાલસા. २. त्वच्चरणसरोजसपर्यायां पर्यवसितं तत्परता ययोस्तौ त्वच्चरणसरोजपर्यवसितौ ।।
