Page Text
________________
શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર-ઓગણીસમો પ્રકાશ ૧૬ ૧
અહીં ભાવાર્થ આ પ્રમાણે છે—ખરેખર ! અલ્પ બુદ્ધિવાળા જીવો ભવિષ્યનો વિચાર કુર્યા વિના તેમને તત્કાલ ફલ આપનારી નિગ્રહ-અનુગ્રહની શક્તિને વિચારીને ભયથી અને પ્રેમથી તેમને અનુસરે છે, અને અગાધ સંસાર સમુદ્રમાં પડે જ છે. વિશ્વવત્સલ આપનાથી અલંકૃત ચિત્તમાં તેમની છેતરપિંડી સમર્થ બનતી નથી, આથી આપ મારા ચિત્તમાં વસો એટલે હું કૃતકૃત્ય જ છું. (૨)
આજ્ઞા સ્તવ
જો તમારા આ આપ્ત એકાંતે વીતરાગ જ છે તો નિરંતર પણ કરેલા સ્તુતિ-સ્તોત્રોથી પ્રસન્ન નહિ થાય. જો સ્તુતિ-સ્તોત્રોથી પ્રસન્ન થાય છે તો નક્કી વીતરાગ નથી. જે પ્રસન્ન ન થાય તે કેવું ફળ આપશે ? એથી વીતરાગ સંબંધી તમારા આ સ્તુતિવાદનું = તમોએ કરેલી વીતરાગની સ્તુતિનું ફલ ગળાનો અને તાળવાનો શોષ જ છે. આ પ્રમાણે પ્રલાપ કરનારા બીજાઓને સ્તુતિકાર કહે
अप्रसन्नात्कथं प्राप्यं, फलमेतदसङ्गत्तम् । ચિન્તામળ્યાઢ્ય: જિ ન, તત્ત્પત્તિ વિયેતના: ? ૫રૂ// ૩) અન્વય સહિત શબ્દાર્થ—
પ્રશ્ન : જે પ્રસન્ન થાય તે જ વાંછિત ફળ આપે. વીતરાગ દેવ રાગ-દ્વેષ રહિત હોવાથી પ્રસન્ન થતા નથી. એટલે પ્રસન્નાત્-અપ્રસન્ન વીતરાગ પાસેથી, પત્નવાંછિત ફળ, જ્ય-કેવી રીતે, પ્રાપ્યસ્-મળે ?
ઉત્તર : તત્ સત્તમ્-જે પ્રસન્ન થાય તે જ વાંછિત ફળ આપે એ કથન અસંગત છે. ચિન્તામળ્યાયઃ-ચિંતામણિ વગેરે, વિદ્યુતના:-ચેતના રહિત=જડ હોવા છતાં, િન પત્તિ-શું ફળ આપતા નથી ? જેમ ચિંતામણિ વગેરે પ્રસન્ન ન થતા હોવા છતાં વિધિપૂર્વકની ઉપાસનાથી ફળ આપે છે, એમ વીતરાગ દેવ પણ વાંછિત ફળ આપે છે.
૧. ટીકામાં રહેલા યત: ારાત્ એ પદોનો સંબંધ આ પ્રમાણે છે-જે કારણથી આપ મારા ચિત્તમાં વસો તો હું બીજા દેવોથી છેતરાઉ નહિ તે કારણથી ‘“આપ મારા ચિત્તમાં વસો’’ તેટલા માત્રથી હું કૃતકૃત્ય છુ. ટીકામાં રહેલા તત્સમમાંં પદોનો સંબંધ આ પ્રમાણે છે- બીજા દેવો નિગ્રહ-અનુગ્રહથી છેતરે છે તે પ્રત્યક્ષ છે.
| SR No. | 005874 |
| Book Title | Vitrag Stotra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |