Page Text
________________
સભાઃ- લોહી ગરમ છે, માટે અમે ઘણી વખત ઊકળી ઊઠીએ છીએ.
સાહેબજી:- તમારું ઘર લૂંટાય ત્યારે ફરજ અને બીજાનું ઘર લૂંટાય ત્યારે ફરજ નહિ? તમારા સ્વાર્થ ઉપર પ્રહાર થાય ત્યારે ઊકળી ઊઠો, સ્વાર્થ માટે તો કૂતરાં પણ લડે છે. તો શું તેમણે ધર્મ કર્યો કહેવાય? પરાર્થ-પરમાર્થથી જ ધર્મની શરૂઆત થાય છે.
સભા:- કોઈ વ્યક્તિ ખરાબ હોય અને તેને ન કાઢીએ તો કેમ ચાલે?
સાહેબજી:- તે તમને હેરાન કરે છે કે આખી સૃષ્ટિને હેરાન કરે છે? પાંડવો જયારે વનમાં ગયા ત્યારે આખું રાજય ચોધાર આંસુએ રડ્યું હતું, પણ પછીથી દુર્યોધને ૧૨ વર્ષમાં એવી નીતિથી રાજય કરીને લોકોના દિલ જીતી લીધાં છે, સવાઈ નીતિ પાળી છે. તેને વેર તો ખાલી પાંડવો સાથે જ હતું. વળી કોઇને દુર્જનમાંથી સજ્જન બનાવવા માટે ઘણા ઉપાયો છે, સીધી હિંસા જ ઇમ્પ્લીમેન્ટ(અમલ) કરવા જેવી નથી. પરાર્થ કે પરમાર્થ માટે અવસરે હિંસાની અમે ના નથી પાડતા. આખા સમાજને હેરાન કરનાર હોય તો તેની સામે પરાર્થ માટે કરેલી હિંસાની પ્રવૃત્તિ તેને(ત પ્રવૃત્તિ કરનારને) ધર્મ માટે થાય છે, પરંતુ ધોરણ તો નક્કી કરવાં જ પડે.
સભા - ગાંધીજી લડ્યા તે કેવી પ્રવૃત્તિ કહેવાય?
સાહેબજી:- ગાંધીજી અંગ્રેજો સામે લડ્યા તેમાં દેશના હિત માટે, સ્વરાજય માટે લડ્યા, પરંતુ દેશનું હિત થાય તેવું તે લઈ આવ્યા હોત તો અમે સાધુ તરીકે તેમને અભિનંદન આપીએ, પણ સ્વરાજય તે કેવું લાવ્યા? તમારો ૪૦ વર્ષનો અનુભવ શું બોલે છે? ચોકઠું જ એવું ગોઠવ્યું છે કે સારો માણસ ત્યાં કામ જ ન કરી શકે, ખરાબ માણસ ત્યાં ફાવે.
લોકશાહી માટે ગાંધીજીએ પોતે શું લખ્યું છે કે તે વેશ્યા છે, વાંઝણી છે. પાર્લામેન્ટ સીસ્ટમ શું? જેનો કોઈ ધણી ખરો ? સત્તાનો કોઈ ધણી ખરો? પાંચ વર્ષ દહાડે ધણી બદલાય ને? જે સત્તાધીશ આવે તે ભૂખ્યા ડાંસ જેવા ને? સારો માણસ આમાં ચૂંટાઈને આવી શકે ખરો? સ્વરાજ્ય પહેલાં વાઇસરોય ઓફ ઇન્ડિયા ચક્રવર્તી રાજગોપાલાચાર્યે લખ્યું છે કે “લોકશાહી બંધારણથી આખો દેશ ભષ્ટાચારથી ખદબદી જશે. પાણી પણ મફત નહિ મળે.” કેટલું ગણિત માંડી શકે છે ! સ્વરાજયનો ઢાંચો જ બરાબર નથી. લોકશાહી જો વાજબી હોત તો ટીકા-ટિપ્પણ કરવાની શી જરૂર? પરંતુ લોકશાહી પ્રજાનું હિત કરી
* *
* * *
*
*
* * * *
* *
*
*
* * * *
* *
* *
જો રોજ રોજ એક શક અનેકાંતવાદ
| SR No. | 005869 |
| Book Title | Anekantvad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yughbhushanvijay |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 160 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |