________________
પણ જે વિશ્વમાં છે તે જ જણાવે છે ને? આવિષ્કાર એટલે નવસર્જન છે કે અજ્ઞાતનું જ્ઞાન કરાવવું તે છે? વિજ્ઞાને નવું સર્જન કયારેય કર્યું છે? જે છે તેની જાણકારી નહોતી તે જાણકારી જ આપી છે ને? છતાં તેની બોલબાલા થાય છે.
તમારી સામાન્ય ભૌતિક તુચ્છ વસ્તુઓમાં કોઈ વૈજ્ઞાનિક જરા નવી ટેકનીક શોધી કાઢે એટલે અબજો રૂપિયા કમાઈ જાય છે ને? આમાં નવું કાંઈ ન હોય પણ લોકો જેનાથી અજાણ હતા તેવી વસ્તુને જણાવી છે. જ્યારે આ તો વગર પ્રયોગે, વગર લેબોરેટરીએ, વગર ખર્ચ, અને કોઈ વળતરની આશા વગર ત્રણ લોકનું તત્ત્વજ્ઞાન બતાવે છે. તમારી એકપણ શોધ મફતમાં મળે છે? તો પછી આમના ઉપકારની તોલે કોણ આવે? તમને સર્જનની જ કિંમત છે ? જ્ઞાનની કિંમત જ નથી? સાચું માર્ગદર્શન આપવું તે પણ ઘણું મુશ્કેલ છે. જેમ કે તમે જમ્યા ત્યારથી તમને જમાડી-ખવડાવી-પીવડાવી મોટા કર્યા અને બધું શીખવાડ્યું, પણ તેની તમને કિંમત કેટલી છે? જો તમને જંગલમાં મૂકી દીધા હોત અને કહેત કે તમારી જાતે જ બધી કળા શોધી, તૈયાર થઈ, ખાઈ પીને મોટા થજો તો શું થાત? આ સંસારનું જ્ઞાન પણ તીર્થકરોએ જ આપ્યું છે ને? માટે તેઓના ઉપકારની તોલે કોઈનો ઉપકાર નથી.
વર્તમાન દુનિયામાં પણ સૌથી મોંઘી વસ્તુ માર્ગદર્શન છે. તમારા વ્યવહારક્ષેત્રમાં પણ સામાન્ય જાણકારી માટે કરોડો રૂપિયા ચૂકવો છો ને? ડૉક્ટર બનેલો પણ એની એક જ લાઇનમાં માસ્ટર હોય, છતાં તેની તમારે ત્યાં બોલબાલા કેટલી છે? એક ઓપરેશનના લાખો રૂપિયા પડાવે છે અને તમે પણ લાઇનમાં ઊભાં રહી નિષ્ણાત ડૉક્ટરોને હોંશે હોંશે ચૂકવો છો. તેમ વકીલ-ઝવેરી કોઈ પણ હોય, પણ તેની માસ્ટરી ક્યાં સુધી? છતાં તમારે મન તેનું મહત્ત્વ કેટલું બધું? આ તો તમારા ભૌતિક ક્ષેત્રમાં માર્ગદર્શનની આટલી બોલબાલા કરો છો, જયારે તીર્થકર ભગવાન તો ભવોભવનું માર્ગદર્શન બતાવે છે; તમે કઈ રીતે પરમાનંદને પામી શકો, તેનો આખોં રાજમાર્ગ ખુલ્લો મૂકે છે; હવે આ ઉપકારની તોલે કોઈનો ઉપકાર આવે ખરો?
આ તો તમારું માથું કેવું તૈયાર થયું છે કે તમે સો રૂપિયાની નોટ મૂકો અને સલાહ મળે તો જ તમને તે સલાહની કિંમત લાગે. આ ક્ષેત્રમાં એમ ને એમ મળે છે, માટે જ કિંમત નથી ને? અને માથાકૂટ લાગે છે. પરંતુ જો પૈસા ચૂકવીને મેળવવાનું હોત તો જ તમને કિંમત જણાત. જેમ ગામડાના માણસને કોઈ વસ્તુની હીરા દ્વારા કિંમત બતાવો તો તેને મગજમાં નહિ બેસે, પણ જો ગોળના રવાની કિંમતથી બતાવો તો મગજમાં બેસી જશે. તેમ તમે બધે પૈસાથી લિલામ થાઓ તેવા છો.
હવે મૂળ મુદ્દા પર આવીએ. આત્મા પરતંત્ર કે સ્વતંત્ર? તેનો જવાબ અન્યધર્મી આપશે તે ખોટો આવશે. કારણ સ્યાદ્વાદ તેમની પાસે નથી. જેમ કે બૌદ્ધ-વૈદિક વગેરે પણ આત્માને * # # જે * * * * * #ક ો જો જે ર શ્રી જ જે ક દ ક જે ક હ # # # # # અનેકાંતવાદ
૧૨૩ P::