________________
સન્મિત-મ્પમાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? અસંકલ્પિત કલ્પદ્રુમ છે. કલ્પવૃક્ષ તો માંગણી કરીએ તો વસ્તુ આપે છે ત્યારે પરતત્ત્વ તો સંકલ્પ કર્યા વગર ઈષ્ટનું પ્રદાન કરે છે. તેનું સેવન કરનારને માંગ્યા વગર સંકલ્પિત ન હોય તો પણ ઈષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ થાય છે માટે પરતત્ત્વ અસંકલ્પિત કલ્પદ્રુમ છે.
વન્ય-વિન્તામv - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે ? અચિત્ત્વચિંતામણિ છે. ચિન્તામણિ ચિંતિતને પૂરે છે. જે ચિન્હ હોય તે આપે છે ત્યારે પરતત્ત્વ તો ચિન્યા વગર ઇચ્છિત વસ્તુને આપે છે અર્થાત્ પરતત્ત્વનું સેવન કરનારના અચિજ્ય ચિન્યા વગરઇચ્છિત વસ્તુ પ્રાપ્ત થાય છે માટે પરતત્ત્વ અચિત્ત્વ ચિંતામણિ છે.
અથવા જેઓ કામ રહિત છે (યોગીઓ) તેને માટે કામધેનૂ છે. જેઓ સંકલ્પરહિત છે (યોગીઓ) તેને માટે કલ્પવૃક્ષ છે. જેઓ અચિત્ત્વચિંતન રહિત છે (યોગીઓ) તેના માટે આ પરતત્ત્વ ચિન્તામણિ છે.
વશ-રત્રાત્મ-વિનો-વૂડમ – વળી પરતત્ત્વ કેવું છે ? ચતુર્દશરWવાત્મક જીવલોક ચૂડામણિ છે. આ પરતત્ત્વ ચૌદ રાજસ્વરૂપ જીવલોકના મુગટના સ્થાને છે. ચૌદ રાજલોક છ દ્રવ્યોથી ભરેલો છે તેમાં આ પરતત્ત્વ ચૈતન્યશક્તિ સ્વરૂપ મુગટ જેવું છે. છ એ દ્રવ્યોમાં આ શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય જ સૌથી મોખરે હોવાથી મુગટની શોભાને ધારણ કરે છે. જો ચૈતન્યશક્તિરૂપ આત્મદ્રવ્ય નથી તો ચૌદરાજ સ્વરૂપ જીવલોકનું સ્વરૂપ વિરૂપ છે. માટે પરતત્ત્વ ચતુર્દશરવાત્મક જીવલોક ચૂડામણિ છે. ચૌદ રાજપ્રમાણ જીવલોક (જેની અંદર જીવો રહે છે તે ચૌદરાજ)માં પરતત્ત્વ મુગટનાં સ્થાને છે. અર્થાત્ મુગટ જેવું શોભે છે.
રંતુરતિ-ન્નક્ષ-નીવયન-પ્રળિનાથાય વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? ચતુરશીતિલક્ષજીવયોનિ પ્રાણીનાથ છે. ચોરાશી લાખ જીવ યોનીના
૧૦૦
શક્રાવ
