________________
કાયાથી થતી પીડા તેમાં હોતી જ નથી. કેમકે પરતત્ત્વ આ ત્રણે યોગથી પર છે તેથી તેમાં પીડાને રહેવાનું કોઈ સ્થાન જ નથી માટે તે નિરાલંક છે. - નિલફાય - વળી આ પરતત્ત્વ કેવું છે? નિસંગ છે. તેને કોઈ સંગ નથી. તે એકલું છે. તે કોઈની સાથે સંગ કરતું નથી. કેમકે તેનામાં સંગનું કોઈ કારણ નથી. સંગ પરસ્પરનો થાય પરંતુ પરની સાથે મળવાનો તેનો સ્વભાવ નથી અને શુદ્ધ હોવાથી કોઈને તેની સાથે સંગ થતો નથી માટે પરતત્ત્વ નિસંગ છે.
નિશાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે ? નિઃશંક છે. તે શંકા રહિત છે. તેમાં શંકાને રહેવાનું કારણ નથી કેમકે તે શુદ્ધ છે શુદ્ધાશુદ્ધ હોય તો તેમાં શંકા રહે કે તે શુદ્ધ છે કે અશુદ્ધ? પરંતુ પરતત્ત્વ એક સ્વરૂપમાં રહે છે તેમાં ફેરફાર થતો નથી તો માટે શંકા પણ રહેતી નથી. તેથી તે નિઃશંક છે. નિઃશંક તત્ત્વ છે અર્થાત સ્વરૂપે નિઃશંક છે. ,
નિર્મનાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? નિર્મલ છે. નિર્મલ અથવા નિર્ભય છે. પરતત્ત્વમાં કોઈ મલ નથી. નથી કર્મનો મલ કે નથી રાગદ્વેષરૂપ ચિકાશનો મલ. તે સ્વચ્છ જલ જેવું અથવા સ્વચ્છ સ્ફટિક જેવું નિર્મળ છે જેની આરપાર બધું દેખાય છે. તે સ્ફટિકનું કેવળ અસ્તિત્વ જ હોય છે તેની પાછળ રહેલી વસ્તુને જોવામાં જરાય બાધા પહોંચાડતું નથી તેવું પરતત્ત્વ નિર્મળ પારદર્શક જેવું છે. તેમાં કર્મરૂપ મલનો ડાઘ નથી. માટે નિર્મલ છે. . અથવા નિર્ભય છે. પરતત્ત્વ નિર્ભય સ્વરૂપ છે. ભય રહિત છે. ભય પર વસ્તુથી હોય છે. પરતત્ત્વને પર વસ્તુ સાથે જોડાણ નથી તે માત્ર સ્વ સત્તાને ધારણ કરતું સ્વરૂપ સ્થિત છે. તેને કોનાથી ભય હોય? માટે સદા અવસ્થિત નિર્ભય સ્વરૂપ હોવાથી નિર્ભય છે.
શકસ્તવ
