________________
બિંદુસારને કહે તમારી માતાને ચાણકયે મારી નાંખી છે. ધાવમાતાને પૂછે તે હા કહે-રાજા ક્રોધિત થયો. ચાણક્ય સમજી ગયો. કે મારા પર દ્વેષ થયો છે. પૈસો પૌત્રાદિને વહેંચી દીધો. વૈદ્યકનો જાણકાર હોઈ તેને વનસ્પતિમાં ગંધચૂર્ણ તૈયાર કર્યું. એ ચૂર્ણમાં એક ચિટ્ટી મૂકી કે આ ચૂર્ણની આવી અસર થાય. એને ચાર પેટીમાં મૂકી તાળું મારી અને તે જંગલમાં ગયો.
અણસણના ત્રણ પ્રકાર :
(૧) ભક્ત પરિણાઃ ચાર આહારનાં પચ્ચખાણ, શરીર શુશ્રુષા કરાવે.૬૪ સાધુ સેવા કરે.
(૨) ઈગિની મરણ : ચારેય આહારના પચ્ચશ્માણ શરીર સુશ્રુષા હાલ-ચાલે ખરા પણ બોલે નહીં. | (૩) પાદપોપગમન : પડી જાય તો, ઊભા પણ ન થવાય ! જો અને તો હોય તો આગારી અણસણ છે. આ ચાણક્ય ઈગીની અણસણ કરે. ધાવમાતાને પૂછવાથી સુબંધુને સાચી માહિતી મળી. જંગલમાં ખમાવવા જાય. બકરીની લીંડીની વચ્ચે ચાણક્યોં હતો. ખમાવે ઈગીની મરણ હતું માટે બોલે કે મેં સર્વથા ત્યાગ કર્યો છે. માટે હું રાજ્યમાં નહીં ચંદ્રગુપ્તના સમયમાં આ ષડયંત્ર રચાયું. સુબંધુ સેવા કરવા રહે. બકરીની લીંડી સળગાવે તે અગ્નિ ચાણક્યને લાગે છે. તે સંબધ ચાલ્યો ગયો. અને ચાણક્યની મિલ્કત માંગે છે તાળા-ખીલા વાળા રૂમમાં જાય, કમાડ તોડે પટારો જુએ ખોલે. ચાર પેટી ખોલે, આની ઉત્સુક્તા વધી. ડબ્બાઓ ખોલે સુગંધી આવે. ચિઠ્ઠી વાંચી આ જે સુગંધી ચૂર્ણ છે. સુંઘે તે નહાય, ટાપટીપ કરે, અલંકાર પહેરે તો મરી જાય, સંગીત સાંભળે તો મરી જાય.
પાંચેય ઈન્દ્રિયોના કોઈપણ વિષયો ભોગવે તો મરી જાય. જો શ્રી દશવૈકાલિક વાસના -૧૩
- )