________________
કર્મબંધનાંથી છોડાવે તે ફળ તે સત્યનો બીજો અર્થ...
શૌચ-આત્માની પવિત્રતા. દેહની નહીં. શુચિમાત્ર આત્મા જ છે. દેહ તો માત્ર અંશુચિમય છે. આત્માની શૌચતા જ શાસનની આરાધનામાં કેળવવી. ભાવશૌચ એટલે મોહનીયનો ક્ષયોપશમ તે ભાવશૌચ કહેવાય.
સંયમ-સમ + યમ્ વર્તમાનકાળની વૃત્તિઓનો વળાંક... વૃત્તિનો મોહનીયના ક્ષયોયશમ તરફ વળાંક થાય તો શુભ વૃત્તિને શુભમાં વાળવી.
આત્મભાવમાં વર્તવું તે સંયમ. ભરત બાહુબલી ભયંકર લડાઇ કરતાં હતા છતાં આત્મભાવમાં વર્તતા હતા.
તીવ્રરૌદ્રધ્યાન (દ્રવ્યધ્યાન હતું) સમ્યગ્રદર્શનનો પ્રકાશ હતો. એનો પાવર હતો. આર્ત- રૌદ્રધ્યાન ન હતું. ભાવથી રૌદ્ર ૧ લે ગુણઠાણે હોય. દ્રવ્ય-રૌદ્રધ્યાન તો છઢે પણ હોય. પુણ્યનાં પ્રબળ પુન્યોદયથી (ભોગવલીથી) પ્રેરાયેલા એઓ ભયંકર લડાઇ કરે. સાંજે માફી માંગે. ક્ષત્રિય પણાની લાજ આડી આવતી માટે. લડાઇ કરતાં. સવારે ફેરીથી લડાઇ કરતાં.... આપણે તો એમને દંભી જ કહીએ. આજ્ઞા રહિત પણે હોય તો દંભ આજ્ઞા સહિત પણે હોય તો જ્યણા આ કરવા જૈવું નથી એવું એમના હૈયામાં હતું. માટે જ પગમાં પડી ક્ષમા માંગતા! રડતાં હતા. ક્ષયોપશમ ભાવ કામ કરતો હતો...!
અંતરંગ આત્મશકિતનું વલણ કઇ બાજુ છે એ વિચારવું તે વૃત્તિ કઇ વૃત્તિ કઇ બાજુ છે એને કેવળી જ પારખી શકે. કેવળીની વૃત્તિ સંવરમાં હોય. વૃત્તિમાં ખળભળાટ ન હોય. કેમકે મોહનીયનો ક્ષયોપશમ થયો છે. જિનાજ્ઞા-શાસ્ર-ગુર્વાશાના ખીલે બંધાઈ જવું તો વૃત્તિ ક્રાબુમાં રહે.
પ્રશ્ન:- કેવળીને પ્રતિક્રમણ હોય ? ના ન હોય...!
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૧૨
૪૭
