________________
શ્રુતસ્કંધના પહેલા અધ્યયનના પહેલા શ્લોકમાં લખ્યું છે. “નં અન્નાની મં” સંબોધિસત્તરી જે અજ્ઞાની જીવો ક્રોડ વરસમાં કર્મ અપાવે તે જ્ઞાની આત્મ એક શ્વાસોચ્છવાસમાં કર્મ ખપાવે. સમ્યક્ ચારિત્ર સહિતનું જ્ઞાન હોય તે જ્ઞાની...! જ્ઞાન એ આભૂષણ અને ચારિત્રએ પ્રાણ છે. મોહનીયનો ક્ષયોપશમ એનાથી થાય.
આજે સાધુ જીવનમાં બે ટાઈમ પડીલેહણ - પ્રતિક્રમણ ગૌચરી વિગેરે ચારિત્ર ક્રિયામાં ચારિત્ર પદને નિરુત્તમાર્થ રીતે જોઇએ તો સમયે - સમયે ઃ = ચય કર્મનો ઢગલો અને રિક્ત એટલે ખાલી કરવાની વાત. આજે જીવન ખાલી કરીએ છીએ કે ભરીએ છીએ તે ખાસ વિચારવાનું છે.
“અન્ય-મુદ્રા-તં પાપં સાધુ-મુકયા નતિ સાધુ-મુદ્રા-તં પાપં યંત્રોપો ભવિષ્યતિ”
બીજી મુદ્રામાં કરેલા પાપ સાધુ મુદ્રાવડે નાશ પામે છે. પણ... સાધુ-મુદ્રાવડે કરેલું પાપ વજલેપની જેમ થાય છે.
સાધુપણામાં તપની શરૂઆત અટ્ટમથી થાય છે. અંદરના આત્માને સમજાવવાની વાત આવે ત્યારે દેશ-કાળ ખરાબ છે તેમ જણાવે. આ આપણી ટેવ ખોટી છે. જો પોતાના માટે એવો વિચાર કરે તો બોધિ દુર્લભ થાય વિચારવું જોઈએ કે કૂવાકાંઠે આવીને હું તરસ્યો જાઉં છું. સંયમના સાધનોનો - ઉપકરણોનો યોગ્ય ઉપયોગ ન કરે તો બોધિ દુર્લભ થાય.
અનાદીના સંસ્કારોથી નાચનારા જિનેશ્વર પ્રભુના આરાધકો ન હોય પણ તેને કાબુમાં રાખનારા જ હોય. અનાદીના સંસ્કારોને કાબુમાં રાખવા એનું નામ જ ચારિત્ર...! જો ચારિત્રની ક્રિયા વિગેરે બરાબર કરવામાં આવે તો મોહનીય કર્મ ઊડી જાય.
માષતુંષ મુનિ ઉત્તરાધ્યયનના જોગ કરવા લીધા. ઉત્તરાધ્યયનના શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૫૨
૩૧૧
