________________
તે શ્રવણ એક કાનથી સાંભળવું અને બીજા કાને પ્રવાહની જેમ કાઢી નાખવું તે માત્ર સાંભળવા પુરતું જ છે. તેથી આત્માનું કોઈ ઉત્થાન થતું નથી.
આત્માના વિવેક બુદ્ધિના પ્રકાશથી મારા આત્માનું હિત શેમાં છે એમ વિચારીને સાંભળવું તે શ્રવણ કહેવાય.
વ્યાખ્યાનમાં ઊંઘ આવે તો મન અને કાન તેની સાથે જોડાઈ જાય. તે દર્શનાવરણીયનો ઉદય. પત્થર ઉપર પડેલું પાણી થોડી વારે સુકાઈ જાય તેવું સાંભળવા માત્રથી કલ્યાણ નથી. જેનાથી કલ્યાણ માર્ગ ન ઓળખાય તે સાંભળ્યું ન સાંભળ્યું કહેવાય. પણ જે મારા આત્માને કર્મબંધન થાય તેવા કૃત્યોથી ત્યાગની પ્રવૃત્તિ અને કર્મનિર્જરાના કૃત્યોનું કરવું.... જેનાથી થાય તે જ સાચું સાંભળવું છે જે સાંભળ્યા પછી હૃદયને, આત્માને સ્પર્શે છે. સાંભળવાનું ફળ તે સંયમની ઓળખાણ. સોડ્ય ના પીવા - સંસ્કૃતમાં અગ્નિ થાય પાવવાઆત્મા ય પ્રત્યય મહત્વનો છે. સઘળા પાપનો બાપ અવિરતિ છે. તેમાંથી પાપોની ઉત્પત્તિ થાય. એમાં જો જ્ઞાનનું બળ મળે તો તે તરફ પ્રવૃત્તિનું મન ન થાય, આંખથી જુએ છે. સામે કૂવો છે, કાંટા છે, માર્ગમાં સાંઢ છે, તો તેવા રસ્તે, કોઈ આગળ ન વધે. એમ ગૃહસ્થોને માટે ભાવપાપ=મિથ્યાત્વ. સાધુને માટે ભાવપાપ અવિરતિ છે. - પરમાત્માના શાસનની મર્યાદાને ઉપેક્ષા ભાવને લીધે આજ્ઞાને ઢીલી કરે તે હકીકતમાં અસંયમી છે. પાંચમો આરો છે. બધા એમ જ કરે છે આપણે શું? એમ બોલવાવાળો અસંયમી પણ હાથ જોડીને પાપનો એકરાર કરે. કરવા જેવું તો આ જ છે પણ અને પામર છીએ. મનની દુર્બળતાના કારણે ભગવાનની આજ્ઞાનું સંપૂર્ણ રીતે પાલન કરી નથી શકતા. એમ બોલવાવાળો સંયમમાં ઊભો છે ભગવાનની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ કરાતી પ્રવૃત્તિ તે અસંયમ ભલે તે પછી શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪ઈ
- ૧૪૨)
ઘરરકારક વાચના-૪૬)
૨૦)
