________________
મોહનીય ક્ષયોપશમ શરીરને ટકાવવા માટે કરે તો પરંપરાએ નિર્જરાના કારણને બદલે અશાતા અને અંતરાય કર્મ બંધાય. દ્રવ્ય જયણામાં ભાવજયણા અત્યંત આવશ્યક છે. ભાવ જયણામાં દ્રવ્યજયણાનો સમાવેશ થાય જ ! દ્રવ્ય જયણામાં ભાવજયણાની ભજના હોય. દુનિયાના લોકોને શાસન તરફ વાળવાનો પ્રયત્ન કરે તેમાં ભાવ જયણા છે. કારણ શાસ્ર મર્યાદા પ્રમાણે કરે. તંવરે વિગેરે છ ગાથામાં ચાલવાની, ઊભા રહેવાની, બેસવાની, સુવાની ખાવાની તેમજ બોલવાની વાત બતાવી છે.
પાપનો ઉદય અઘાતી કર્મમાં લઈ જાય. પાપ કરીએ તો સારું ખાવા ન મળે, પહેરવા ન મળે, એમ માનીએ તે પાપ નહી પણ.... આત્માના જ્ઞાનાદિ ગુણોનો ઘાત કરવાની શક્તિ જેમાં છે તે પાપ. વહાવા જ્ઞાનાવાળાવિવો... બીજાને દુઃખ આપી એ તો આપણને મળે, પણ જો આત્મતુલ્ય ભાવ ન જાગે તો મોહનીય કર્મ બંધાય. અશાતા વેદનીય કર્મ બંધાય.
અજયણાથી દ્રવ્ય હિંસા થાય અશુભ પ્રવૃત્તિથી મોહનીય કર્મ બંધાય. ઇરિયાવહિયાથી બધું વિખરાઈ જાય. તે આત્માને ભોગવવું ન પડે. પણ જો તેમાં ભાવહિંસા ભળે તો મોહનીય કર્મ બંધાય. તેથી કડવાફળ ભોગવવાં પડે.
શિષ્ય ગભરાઈ ગયો..... હે ભગવાન ! આપે તો ઉપરની છએ વાતોમાં પાપ બતાવો છો. તો કેવી રીતે રે, હું વિદ્ધે ચાલવું બેસવું વિગેરે... ત્યારે ભગવાન કહે.... નયંઘરે, નચિકે પાંચ સમિતિના ઉપયોગ પૂર્વક જે આત્મા પોતાના શરીરથી ક્રિયા કરે. અંતરંગમાં જ્ઞાનની જાગૃતિ છે. તેથી મોહનીય કર્મ ન બંધાય. મોહનીય કર્મ ન બંધાય માટે વિશિષ્ટ પ્રકારની.. આલોચના જોઈએ.
-
આ ભૂમિકાનો મોક્ષ સાથે (સુધીનો) સંબંધ છે. તે કેવી રીતે તે આગળ વધાવશે...!
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪૩
૨૪૫
