________________
ભાવ પ્રમાદને અટકાવવાનો પ્રયત્ન હોવો જોઈએ. એ પર જ સાધુપણું છે. દ્રવ્યપ્રમાદ એ સાધુને અટકાવવાનું સાધન નથી. ભાવ પ્રમાદને અટકાવવા અંતરનો ઉપયોગ જાગૃત જોઈએ. જ્ઞાનાવરણીયના ઉદયથી દ્રવ્ય પ્રમાદ આવે!
મોહનીયના ઉદયથી ભાવ પ્રમાદ આવે !
ભાવ પ્રમાદ આત્માના વિકાસને અટકાવે છે. જ્ઞાની અજ્ઞાનીની સાપેક્ષતા નથી માટે વધુ ખતરનાક ભાવ પ્રમાદ છે. જીવ મરી જાય પણ તેમાંથી બચવાની તત્પરતા હોય તો દ્રવ્ય પ્રમાદ. તેની શુદ્ધિ ઈરિયાવહિયાથી થાય.
તે જ રાત્રિમાં આચાર્યને લઘુશંકા કરવા ઉઠવું પડ્યું. આચાર્યની સેવામાં સામાન્યથી સાધુઓ હોય જ, પણ આચાર્ય મહારાજ એકદમ અપ્રમાદી હતા શા માટે સાધુની ઊંઘ બગાડવી. માટે પોતે જ મારું પરઠવવા જાય પેલા સ્થાયી આચાર્ય મહારાજેં આખા દિવસમાં તે આચાર્યની એવી કોઈ પ્રવૃત્તિ ન દેખી તેથી વિચારે કે મેં સ્વપ્નમાં જોયું તે સાચું છે. કે ખોટું ? શું હશે પણ રાત્રે સજાગ રહી પારખું કરૂં..... એમ વિચારી છૂપી રીતે તે આચાર્ય મહારાજની પ્રવૃત્તિ જુએ
છે.
અંગારક આચાર્યને જીવતત્ત્વની શ્રદ્ધા નથી. તેથી પગમાં કચકચ થાય છે. તેને નિર્દય પણ કહે કે આ મહાવીરના જીવડાં ચૂં.......... કરે છે. એમ વિચારતા તે ઉપરથી નિષ્વસ પરિણામે ચાલ્યા ગયા. એથી સ્થાયી આચાર્ય મહારાજે અભિવની પરીક્ષા કરી. હિંસા બે પ્રકારે દ્રવ્ય-ભાવ, દ્રવ્યપ્રમાદથી થનારી હિંસા તે દ્રવ્યહિંસા. ભાવ પ્રમાદથી થનારી હિંસા તે ભાવહિંસા. ચારિત્ર ભાવ પ્રમાદને મહત્ત્વ આપે છે.
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪૨
૨૩૮