________________
કારણ સુકોમલ પણામાં ઉછરેલા હોવાથી જો સીધું અઢી હાથનું પ્રતિબંધ કરીએ તો પરિણામ ઢીલા પડે- ઢીલા થઇ જાય. દીક્ષા મૂકીને ઘરે જવાનું મન થાય. માટે સાડા ત્રણ હાથનો સંથારો કરે. જરૂર પડે તો તેમાં કાંબળી વિગેરે પાથરે. પછી ધીમે-ધીમે સમજાવીને તેની પરિણાતિ કેળવાય. ત્યાંસુધી ગીતાર્થો છુટ આપે. ‘શય્યા’ એ અપવાદ છે. સંથારો રોજ કરવા જેવો છે. આબાલ-વૃધ્ધને કરવા જેવો છે. અજ્ઞાન જીવોને સંયમ તરફ વાળીને સ્થિર કરવા સંથારો અને શય્યાનું બેનું વિધાન છે.
શય્યાનો બીજો અર્થ-ત્રસાદિ જીવોની કેવી રીતે જ્યણા કરવી તે. સાધુજીવનમાં ઉપર બતાવેલ ચાર પ્રકારના જીવોની વિરાધનાનો સંભવ વધારે. હોય.
પુંજીને-પુંજીને..... બે વાર કેમ ? વિશેષ પ્રકારે.... જયણાનું મહત્ત્વ....! સમ્યક્ રીતે જીવોને કિલામણા ઓછી થાય તે પ્રમાણે ઉપયોગ પૂર્વક પ્રવૃત્તિ કરે.
શ્રમણસૂત્રમાં ‘‘છપ્પડ્યા સંઘટ્ટા''. પાઠ આવે છે. સાધુસાધ્વીજી ભગવંતોને શરીરના કારણે જૂઓ થાય છે. એ માન્યતા બરાબર નથી. આયુર્વેદ જ ના પાડે છે. જો કેવલજ્ઞાનમાં એવું દેખાતું હોત તો ત્રણ-ત્રણ દિવસે કાપ કાઢવાની કે નહાવાની છુટ આપી દેત. માત્ર ચોમાસું બેસતાં પહેલાં કપડાં પાણીમાં ખંખેરી નાખવા જો જરૂર પડે તો ક્ષારનો ઉપયોગ કરવો. વરસમાં એક વખત જ બોળવાના હોય. મેલથી ‘જૂ' ઓ થાય તે વાત ખોટી છે. ખાધેલો ખોરાક પચે નહીં, રસના વિકારથી ‘જૂ' ઓ થાય. સાધુજીવનમાં પેટની ખરાબી (ચોખલીયા વૃત્તિ) એથી જ જીવોત્ત્પત્તિ થાયછે. પાણી અડવાથી જીવોત્ત્પત્તિ થાય એ સ્વાભાવિક છે. જીવને ચોખ્ખાઈનો સ્વભાવ તે મોહનીય કર્મનો ઉદય છે ! પેટની ખરાબીના કારણે આંતરડામાં સડી
રહેલા મેલના સંયોગે જૂઓ થાય. કેટલીક વખત જૂઓ થઈ જાય
શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૪૧
૨૨૬
