________________
સત્તને નિષ્ણ છબિ એમ સૂયગડાંગ સૂત્રમાં કહ્યું છે જેમ મને સુખ પ્રિય છે તેમ સર્વજીવને સુખ પ્રિય છે. માટે એવું 'જીવન જીવવું કોઈ જીવને દુઃખ ન થાય,
આપણે ગુમડું થાય ને દુઃખ અનુભવાય તે સર્વજીવો પ્રત્યે જાણી જ્યણા રાખવી.
ભિકખુ વા ભિકખુણી વા! શબ્દો દુનિયાના દ્રષ્ટીએ સામાન્ય છે. છતાં ય શ્રી દશવૈકાલિકમાં કેમ મૂકયા.? સારા શબ્દો શ્રમણ - શ્રમણી વિગેરે..... કેમ ન મૂકયા?
આગમોને સમજવા માટે ભાષ્ટાચૂર્ણિ-વૃત્તિ-ટીક્સ સમજવાની જરૂર છે. આરંભનો જેને મન-વચન- કાયાથી કરવું, કરાવવું અનુમોદવું નો ત્યાગ એમ નવાકોટીના પચ્ચકખાણે જેને કર્યા છે. ભિક્ષુ.... ભિખારી નહીં..! . - સાધુનું શરીર ધર્મકાય અને સંસારીનું શરીર ભોગકાય છે. શરીરને ટકાવવા જ્ઞાન • ધ્યાનની આરાધના કરવા આહારની ગવેષણા કરીને આહાર લાવે તે....ભિકખુ..!
બૌધ્ધો પણ ગવેષણા કરતાં પણ મર્યાદા જુદી હતી. આપણા શાસનમાં ગવેષણાની રુપરેખા જુદી જ છે. વિચારણીય છે. એક જગ્યાથી પાનું ભરે તે ભિક્ષુક નહીં પણ ભ્રમરવૃત્તિથી ગવેષણા રુપરેખા જુદી જ છે. વિચારણીય છે. એક જગ્યાથી પાડ્યું ભરે તે ભિક્ષુક નહીં પણ ભ્રમરવૃત્તિથી ગવેષણાની કરનાર સાધુ. ભિક્ષુ કહેવાય.
અહીંયા ભિકબુ-ભિકબુણી લખવાનું કારણ કાળમાં ગૌચરી પાણીની ગવેષણાના માટે. એટલે શ્રમણ-શ્રમણી વિગેરે શબ્દો ન રાખ્યા. ગૌચરી પાણીની ગવેષણા ન હોય તો સાધુજીવન નિરસ બની જાય છે. હવે તો પાણીની ગવેષણા બીલકુલ બંધ થઈ ગઈ છે. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૩૪
+૧૯)
