________________
ઉત્પન થાય તે સમૂર્છાિમ. ખેતરની માટી બની ગઈ હોય તો પણ વરસાદના સંયોગથી સમુશ્કેિમ જીવોની ઉત્પત્તિ થાય. તૃણ-ઘાસવેલડી વનસ્પતિના પેટા ભેદના ગ્રહણ માટે છે. સૂમ બાદરના ગ્રહણ માટે વનસ્પતિનું ગ્રહણ છે.
શર્કરા માટી-કાંકરા યુગલીયાના કાળમાં છેલ્લા આરામાં આ માટીના કાંકરામાં ઘણી મધુરતા હતી...! અવસર્પિણીના ત્રીજા આરામાં મધુરતા ઘટતી ઘટતી એકદમ બંધ થઈ ગઈ. માટે કાંકરા કહેવાય.
રત્નપ્રભાના ૧૬૦૦ યોજનમાં રત્નોના કાંડ છે માટે રત્ન પ્રભા કહેવાય.
સર્વ વિરતિધર્મનું સંક્ષેપ વર્ણન કરનાર આશ્રી દશ વૈકાલીક સૂત્ર છે અહીં વનસ્પતીકાયનો અધિકાર ચાલે છે.
પ્રશ્ન :- બીજનો જીવ જ મૂળમાં ઉત્પન્ન થાય કે બીજા જીવ ચ્યવીને ઉત્પન્ન થાય છે ?
જવાબ :- યોનિભૂત ઉત્પન્ન થવાથી યોગ્યતાવાળું બીજ ઉગવા. માટે સમર્થ તે બીજ.
અયોનિભૂત ઉત્પન્ન થવાથી અયોગ્યતાવાળું બીજ ઉગવા માટે અસમર્થ તે યોનીભૂત - બે પ્રકારે. સચેતન - અચેતન...
બીજનો જ જીવ મૂળમાં આવે એવો એકાંત નથી. કિસલયમાં નિયમા અનંતા જીવ હોય. પણ...
અંતર્મુહૂર્ત પછી ફક્ત એક જીવ રહે બાકી બધા જીવ અવી જાય. પછી મૂળનો જીવ પોતાનું શરીર માનીને તેનું પોષણ કરે. કંદથી માનીને બીજ સુધી એક જ જીવ હોય તેવો નિયમ નથી. કોરડું મગની યોનિ સચિત્ત છે. તેને વાપરવાથી પરિણામ નિર્ધસ થાય માટે વપરાય નહીં. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ૩
(૧૬)
