________________
સન્માર્ગથી કુમાર્ગમાં લઈ જાય તે પાપ કથા... પેલા સ્વસમય કહે એના ગુણો કહે પછી પર સમય કહે દોષો કહે - આત્મા માને છે પણ એકાંત નિત્ય માને છે. એમ કહે. એથી એની શ્રદ્ધા ન બેસે. પેલા પરસમયની વાત કહે. અને એની અપૂર્ણતા બતાવે. પછી સ્વસમયની વાત કહે. અને એની પૂર્ણતા બતાવે. એથી એ શ્રધ્ધામાં... સ્થિર થાય. આ આક્ષેપિણી ધર્મકથા કહેવાય.
“જિણ પડિય ભાવ સરિસા” જે વાત હોય તે ધૃણાક્ષર ન્યાયે મેળવે. લાકડામાં કીડા હોય તે ચાલે. એથી એમાં અક્ષર પડી જાય. એથી એની કાંઈ અક્ષર પાડવાની ભાવના નથી તેમ અન્યદર્શનીની વાત કરે. સાહજિક કરીને ધૃણાક્ષર ન્યાયે અન્યદર્શનીનાં સિધ્ધાંત છે એમ સમજાવે.
(૨) મિથ્યાત્વવાદ - નાસ્તિકવાદી - નિરપેક્ષ કહેવાય. - સમ્યકત્વ વાદ - આસ્તિકવાદી - સાપેક્ષ કહેવાય.
(૩) એમાં પેલા સારાની વાત કહે. પછી અન્ય દર્શનીએ કઈ વાત નથી કરી અને એથી કેવી ખામી પડી છે ? એ બતાવી. શ્રોતાની પકડ ઢીલી પાડે.
હવે ધર્મકથા બીજી રીતે કહે છે. જેમાં શાસનની વાત ન હોય. વિધિ પ્રતિષેધની વાત ન હોય. હેય - ઉપાદેયની વાત ન હોય. તે ધર્મકથા ન હોય. જનરલ રીતે સ્વસમય સિવાય કાંઈ છે જ નહીં. લોક રામાયણ, વેદ=ઋગ્વદ. જેમ વિધિ પ્રતિબધ્ધ ન હોય તો રામાયણ વિગેરે સન્માર્ગમાંથી કુમાર્ગમાં આવે. અથવા બધી વાત જ કરવાથી. સ્વ સમય કહી પછી પરસમય કહે. નહીંતર એને એવી છાપ પડે કે આ તો નિંદા કરે છે. પેલા અહિંસા વિના ધર્મ નથી. એમ કહી સમાનતા બતાવી, પછી અપૂર્ણતા બતાવે. પછી આત્મા શ્રી દશવૈકાલિક વાચના -
(૧૩૨)
