________________
સ્વાધ્યાય થાય તો મોહનીયના સંબંધ ઢીલાં પડે. વડી દીક્ષા ન થાય ત્યાં સુધી રોજે મૂળ દશવૈકાલિક સાંભળવું. એના શબ્દમાંજ તાકાત છે કે મોહનીયનું ઝેર ઢીલું થાય છે. પછી એના અર્થનું પારાયણ કરવું સંચમનું બળ આ સ્વાધ્યાયમાંથી જ મળે છે. રોજ એનો સ્વાધ્યાય કરવો. એ ન થાય તો વૃધ્ધિવિજ્યજી કૃત ઢાળોનું પારાયણ કરે. હેલા ૪,૫,૬,૮,૧૦ મું અધ્યયન અને તેની ચૂલિકાનો સ્વાધ્યાય થાય તો ય સંયમનું અપૂર્વ કોટિનું બળ મળે છે.
વૈરાગ્ય રૂપી વૃક્ષને મજબૂત કરવા સ્વાધ્યાય પાણી છે.
વિણએ-જેણે શ્રુતજ્ઞાન મેળવવું છે તેણે ગુરુનો વિનય કરવો જોઈએ.
ગુરુનો વિનય બહારથી આવે તો પગ ધૂએ યાં રજ લુ છે. ધાવનના અર્થ- બે ખરડાયેલ હોય તો પાણીથી દૂર કરે. રજ હોય તો વસ્ત્રથી દૂર કરે. વિનય વિના વિવેક ન આવે. અવિનયથી જ્ઞાન ભણે તો દોષનો નાશ ગુણની પ્રાપ્તિ વિગેરે ન થાય. અવિનયથી ભણેલાને જ્ઞાન ન થાય. કદાચ વકીલ-ડોકટર થાય તો એનામાં અભિમાનઅક્કડતાં-સ્વચ્છંદતા જ હોય.
જ્ઞાન ભણે તો ફળ શું? વિનય...! આવડવું એ તો અવાંતર ફળ છે. શ્રેણિક-ચેલણાનું દ્રષ્ટાંત... અવનામિની- ઉજ્ઞામિની વિદ્યાના બળથી ચંડાળ કેરી લાવે. અભય એને પકડે છે. શ્રેણિક પાસે લાવે છે. એ કહે આજે વિદ્યાના બળથી કેરી લાવ્યો કાલે તો રાજ્યમાં ચોરી કરશે. એને ફાંસીની સજા કરો. અભય કહે પિતાજી! એની વિદ્યા જ લઈ લો. શ્રેણિક એમ કરે પણ વિનય વિના વિદ્યા આવડે નહી. અભય એમને વિનય વિના અક્કડાઈ - અભિમાન- સ્વચ્છંદતા પ્રગટે. ખેતીનું ફળ અનાજ છે. ઘાસ નહીં. તેમ જ્ઞાનનું ફળ મોહનીચનો લયોપશમ છે. જ્ઞાન આવડે એ અવાંતર ફળ છે. મોહના સંસ્કારોની લઘુતા થવી જોઇએ. શ્રી દશવૈકાલિક વાચના - ફ -૧૪)
