________________
ઊડે. એ કેવળી સમુઘાતની જેમ હોય. ૮ સમયમાંથી ૪ સમયમાં આ કરે. અને ૪ સમયમાં આ લોકવ્યાપી બને. જ્યાં મનુષ્યની અવર-જવર ન હોય ત્યાં આ અચિત્ત મહાત્કંધ હોય.
ક્ષેત્ર મહત્ - લોકાલોક એનાથી મોટું કોઈ ક્ષેત્ર નહીં.
કાળ મહત્ - અનાગત વિ. ત્રણેય કાળ એવાથી મોટું કોઈ કાળ નહીં.
પ્રધાન મહત્ - ત્રણ પ્રકારે સચિત્ત - અચિત્ત - મિશ્ર. દ્વિપદમાં સૌથી મોટા કોણ ? તીર્થકર ભગવંત....! ચતુષ્પદમાં સૌથી મોટું કોણ ? હાથી. અપદંમાં ?
વનસ્પતિ-ફણસ અચિત્તમાં ? “ . વૈડુર્ય રત્ન. મિશ્રમાં તીર્થંકર પ્રભુ વૈદુર્ય રત્નથી ભૂષિત હોય તે જાણવું... પ્રતીત્ય મહત્ - અપેક્ષીત્ આંબળા એથી કોઠું એથી શ્રીફળ.
ભાવ મહત્ ક્ષાયિક ભાવ કારણ કે મોક્ષનું અનંતરા-ભાવ કારણ ક્ષાયિક ભાવ છે.
ભાવમાં કાળથી આશ્રયથી મહત્ શું ? પરિણામ ભાવ ! ભાવ મહત્ આશ્રયથી મહતુ શું ? દયિક ભાવ ! ઘણા જીવો સંસારી જીવોને ઔદયિક ભાવ છે. આ મહેથી વિરોધી ૮ ક્ષુલ્લકનાં સમજવા. ક્ષુલ્લક નપુંસક છે. કાળનાં સ્થાન સરળ છે. દ્રવ્ય તે ક્ષુલ્લક કર્મધારય સમાસ. પ્રધાન ક્ષુલ્લકમાં ૩ સચિત્ત-અચિત્ત-મિશ્ર.
સચિત્ત-ચતુષ્પદમાં સિંહ-દ્વિપદમાં અનુત્તર દેવ-અપદમાં-નાનું શ્રી દશવૈકાલિક વાચના- ૧
૭ ૫)
