________________
શ્રી વિમલનાથજી
470
જિનેશ્વરનો, સાદિ-અનંત ભાંગે, નિર્મળ સ્થિરવાસ છે, એવા સિદ્ધવાસમાં રહેવાનું પસંદ કરે અને તે માટે અપ્રમત્તપણે પ્રવૃત્ત થા !! પ્રભુના અવિકારી નયનના દર્શન કરતાં કરતાં, પ્રભુની વીતરાગતાને લક્ષ્યમાં લઈને સમલમાંથી નિર્મળ બન! અસ્થિરતામાંથી સ્થિરતામાં આવ !!
સાધનામાં સિદ્ધિની પ્રાપ્તિનો ક્રમ જ એવો છે કે, પહેલાં મલિનતા જાય અને વિમલતા-વીતરાગતા આવે. પછી જ સ્થિરતાની પ્રાપ્તિ થાય. પરંતુ એની પૂર્વભૂમિકામાં એ મલિનતા, મલિનતા તરીકે જણાવી જોઈએ અને તે ખટકવી જોઈશે.
જ્ઞાનીઓએ ગુણસ્થાનકોનો બતાવેલ ક્રમ આ પ્રમાણે જ છે. પહેલાં મિથ્યાત્વનો અંધકાર જાય છે અને સમ્યક્તનો પ્રકાશ પથરાય છે. આમ થાય છે, ત્યાર પછી જ, સ્વરૂપદૃષ્ટા બનેલા સાધક આત્માને, પોતાની મલિનતા અને અસ્થિરતા વિશેષ વિશેષરૂપે ખટકે છે. એટલે પ્રથમ એ સમ્યગૃષ્ટિ આત્મા સાધક વીતરાગ બને છે અને પછી જ ક્રમે કરીને ઉપયોગની સ્થિરતા અને ધોગની સ્થિરતાને પ્રાપ્ત કરી, આત્મપ્રદેશની સ્થિરતાને પામી, સિદ્ધ બનેલો સિદ્ધશિલાએ વાસ કરે છે. સ્વરૂપદષ્ટા થયા પછી જ સ્વરૂપકર્તા થવાય છે.
પ્રસ્તુત સ્તવનની આ કંડિકાનો લક્ષ્યાર્થ પકડીએ, તો યોગીરાજનું કહેવાનું તાત્પર્ય કંઈક આવું છે...
હે લક્ષ્મીનંદનો-લક્ષ્મીના પૂજારીઓ ! યાદ રાખો કે, આ લક્ષ્મી પાપમાં નાખી, મલિન કરનારી અને દુર્ગતિમાં રખડાવનારી છે. વળી તે પોતે તો અસ્થિર-ચંચળ છે જ, પણ જેની એ થાય છે, તેનેય તે અસ્થિરચંચળ બનાવી, ભ્રમિત કરે છે. માટે વિમલ જિનેશ્વર, કે જે વીતરાગનિર્મળ અને સ્થિર છે, તેના ચરણકમલમાં વાસ કરી, એની આજ્ઞામાં
હું જાણનારો છું માટે જાણનારો જણાય છે. પર જણાતું નથી
પણ જાણનારાના જણાવામાં પર જણાઈ જાય છે. '
